Showing posts with label ဟိုအေၾကာင္း ဒီအေၾကာင္း. Show all posts
Showing posts with label ဟိုအေၾကာင္း ဒီအေၾကာင္း. Show all posts

Friday, June 18, 2021

ဖီဒဲလ္ ကပ္စထရို၏ ကမၻာေက်ာ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္ အပိုင္း (၆)

အစိုးရသစ္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းေရး

.......................................................... အဲဒီေတာ့.. မတရားလႊမ္းမိုးအုပ္စိုးမွဳကိုဆန္႕က်င္ျပီး အုံၾကြ ႏိုင္ခြင့္၊ သူပုန္ထႏိုင္ခြင့္ဟာ ေနာက္ဆုံးပိတ္ တရားတဲ့ အခြင့္အေရး အျဖစ္ပါရွိလာပါေတာ့တယ္။ ဒီအခြင့္အေရးဟာ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ အေျခခံ သေဘာတရားလဲ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္က ဂ်ိဳမီလ္တန္ဟာ .. ႏိုင္ငံေရးအာဏာဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာရွိတယ္၊ သူတို႕ဟာ ဘုရင္ေတြကို နန္းတင္ႏိုင္တယ္၊ နန္းခ်ႏို္င္တယ္၊ ျပီးေတာ့ မတရားဖိႏွိပ္စိုးမိုး ခ်ယ္လွယ္သူေတြကို ျဖဳတ္ခ်ဘို႕ သူတို႕တာ၀န္ျဖစ္တယ္... လို႕ေျပာခဲ့တယ္။

ဂၽြန္ေလာ့ဒါကေတာ့ အစိုးရနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သူ႕ရဲ႕စာတန္းမွာ .. လူေတြရဲ႕ သဘာ၀ အခြင့္အေရးကို ေဖါက္က်ဴးလာတဲ့ခါ ျပည္သူေတြဟာ ဒါကို ႏွိပ္ကြပ္ဖို႕၊ ဒါမွ မဟုတ္ အစိုးရကိုေျပာင္းလဲ ျပစ္ဖို႕ တာ၀န္ရွိတယ္၊ အခြင့္အေရးလဲ ရွိတယ္။ မတရားမွဳ နဲ႕ အာဏာမပိုင္တဲ့ အင္အားစုကို ဆန္႕က်င္ဖို႕ ေနာက္ဆုံးနည္းလမ္းက ေတာ့ အတိုက္ အခံ ျပဳဖို႕ ပါပဲ တဲ့.....။ (စာ ၅၉၊ ၆၀)

....................................................................

ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ ျပင္သစ္တို႕ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး ေက်ျငာ စာတမ္းမွာေတာ့ ..အစိုးရသည္ ျပည္သူတို႕၏ အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္လာပါလွ်င္ အုံၾကြ ပုန္ကန္မွဳသည္ ျပည္သူတို႕အတြက္ အမြန္ျမတ္ဆုံးေသာ အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။ ......... တစုံတေယာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို သိမ္းပိုက္လုယူပါက ထိုပုဂၢိဳလ္အား လြတ္လပ္သည့္ျပည္သူအမ်ားစုက ေသဒဏ္ေပးရမယ္လို႕ ေရးသားထားပါတယ္။

က်ေနာ္ဟာ က်ေနာ္ရဲ႕ ရွဳျမင္သုံးသပ္ခ်က္ေတြကို တရားမွ်တေၾကာင္း အလုံအေလာက္ တင္ျပခဲ့ျပီးျပီလို႕ ယုံၾကည္ပါတယ္။ က်ေနာ့ကို ေထာင္ထဲမွာ ၂၆ ႏွစ္ အက်ဥ္းခ်ထားဖို႕ ဂုဏ္သေရရွိ အစိုးရေရွ႕ေနၾကီးက ေတာင္းဆို ေလွ်ာက္လဲခဲ့ပါတယ္။ သူေလွ်ာက္လဲခဲ့တဲ့ ဆင္ေျခ ေတြ ထက္ က်ိဳးေၾကာင္းခိုင္လုံတဲ့ အေၾကာင္း အက်ိဳးတရားေတြ ကို က်ေနာ္ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ပါျပီ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မွဳနဲ႕ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕မွဳ အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနသူေတြ ကို အားလုံးက ေထာက္ခံၾကပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္သူ၊ အဓမၼျပဳက်င့္သူ၊ အသနား အၾကင္နာမဲ့သူ၊ လုယက္ဖ်က္ဆီးသူေတြ ကို ဘယ္သူမွ မေထာက္ခံပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ဟာ က်ိဳးေၾကာင္းတရားေတြ အေျမာက္အမ်ားနဲ႕ တင္ျပေလွ်ာက္လဲ ျပီးျဖစ္တဲ့အျပင္ ဒါေတြကိုဂုဏ္သေရရွိ အစိုးရ ေရွ႕ေနၾကီးက ဘာတခုမွ ျငင္းခ်က္ မထုတ္ႏိုင္ပါဘူး။ လက္ရွိ အာဏာရွိ လူၾကီးမင္းမ်ား ဘယ္လို လုပ္တရားတယ္ လို႕ ဆိုႏိုင္ပါ့မလဲ။ သူဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အလိုနဲ႕ ဆန္႕က်င္ျပီး အာဏာကို ရရွိခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ ျပီးေတာ့ သမၼတ ႏိုင္ငံ ရဲ႕ တရားဥပေဒကိုေဖာက္က်ဴးျပီး လက္နက္အင္အား နဲ႕ သစၥာေဖာက္မွုကို အသုံးျပဳ အာဏာ ရရွိလာခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။

ေသြးေခ်ာင္းစီးမွဳ၊ ဖိႏွိပ္ ညွင္းပမ္းမွဳ၊ စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ရာ ေကာင္းမွုတို႕နဲ႕ျပည့္ေနတဲ့ အစိုးရမ်ိဳးကို တရား၀င္ အစိုးရအျဖစ္ လူၾကီးမင္းတို႕ ဘယ္လိုမ်ား သတ္မွတ္ႏိုင္ပါ့မလဲ။ .....................သူတို႕ရဲ႕ေသြး သူတို႕ရဲ႕ အသက္ေသြးေတြေပးလွဴ ျပီး သူတို႕ရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို ကယ္တင္ဖို႕ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကို ေထာင္ေတြဆီ ပို႕ဖို႕ တရားရုံးေတာ္ေတြမွာ ဘာအခြင့္အေရး ရွိပါသလဲ။ ဒါေတြ အားလုံးဟာ တမ်ိဳးသားလုံး ရဲ႕ မ်က္စိထဲမွာေတာ့ ဧရာမ ယုတ္မာမွဳၾကီးပါပဲ။ ျပီးေတာ့ ေတာ္ေျဖာင့္မွန္ကန္တဲ့ တရားစီရင္ေရး အေျခခံသေဘာ တရားအရဆိုရင္ ဒါေတြအားလုံးဟာ စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ ေကာင္းလွတဲ့ ဧရာမ ဒုစရိုက္မွဳ ၾကီးပါပဲ။


ႏွစ္ၾကိမ္တိုင္ အဓမၼ မတရားျပဳက်င့္ခံရတဲ့ တရားစီရင္ေရး

ဂုဏ္သေရရွိ တရားသူၾကီးမင္း ခင္ဗ်ား၊ အျပစ္ကင္းျပီး သာမန္ႏိုင္ငံသား တေယာက္ ျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္ဟာ တေန႕ေသာအခါက တရားဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္ျပီး၊ က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံ ရဲ႕ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ ကို အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ဆုတ္ျဖဲ ပစ္ခဲ့တဲ့ အာဏာ ရူးလူတစုအေပၚအျပစ္ေပးဖို႕ ရုံးတာ္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ခုဆိုရင္ က်ေနာ္ဟာ တရားမ၀င္တဲ့ အစိုး ရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႕ ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့အတြက္ တရား၀င္ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ ကို ျပန္လည္ထိမ္းသိမ္းရန္ ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့အတြက္ တရာဒခံ တေယာက္ ျဖစ္ေနရပါျပီ။ က်ေနာ္ဟာ ၇၆ ရက္တိုင္တိုင္ ဘယ္သူနဲ႕မွ စကားေျပာခြင့္ မရွိပဲ အခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ့ရဲ႕ သားနဲ႕ေတာင္မွ စကားေျပာခြင့္မရခဲ့ပါဘူး။ ဒီျမိဳ႕ေတာ္တေလွ်ာက္ စက္ေသနတ္ၾကီးေတြ ကိုင္ထားတဲ့ အေစာင့္ ၂ ေယာက္နဲ႕ လာခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ့ကို လွ်ိဳ႕ ၀ွက္စြာ စစ္ေဆးဖို႕ အေစာင့္အၾကပ္နဲ႕ ပိတ္ဆို႕ျပီး၊ ဒီေဆးရုံကို ေခၚလာခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ထို ဥပေဒ ကို လက္ထဲမွာ ကိုင္ထားတဲ့ အစိုးရ ရဲ႕ ေရွ႕ေနက က်ေနာ့ ကို ၂၆ ႏွစ္ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားရန္ စီရင္ခ်ဖို႕ ဟန္နဲ႕ ပန္နဲ႕ ေတာင္းဆိုေလွ်ာက္လဲေနပါတယ္။ အရင္က က်ေနာ္ ဟာ အာဏာရူး အစိုးရတစုကို တရားစြဲခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္တုန္းက ရုံးေတာ္ ဟာ သူျပဳသင့္တာကို မျပဳႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လက္နက္အင္အားနဲ႕ အစိုးရက သူတို႕ ကို ပိတ္ပင္ထားခဲ့လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာနဲ႕ တားဆီးထားလို႕ အဲဒီတုန္းက တရားမွ်တ စြာ လုပ္ေဆာင္မေပးႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႕ လူၾကီးမင္းမ်ား ေျဖၾကားေကာင္း ေျဖၾကားပါလိမ့္မယ္၊ ေကာင္းပါျပီ ခင္ဗ်ား ဒီလို ဆိုရင္ ၀န္ခံလိုက္ပါ..။ ဒီတခါေတာ့ က်ေနာ့ကို အျပစ္ေပးဖို႕ လူၾကီးမင္းမ်ား ကို အာဏာနဲ႕ အတင္း အဓမၼ ေစခိုင္းလိမ့္မယ္..။ ဒါကို ၀န္ခံပါ..။ ပထမ အၾကိမ္တုန္းက အျပစ္ရွိသူကို အျပစ္ ေပးႏိုင္စြမ္း မရွိခဲ့ပါဘူး.. အခုေတာ့ လူၾကီးမင္းတို႕ ဟာ အျပစ္ကင္းသူကို အျပစ္ေပး ရေတာ့မယ္..။ ဒီလုိသာ ဆိုရင္ေတာ့ တရားစီရင္ေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့နတ္သမီးဟာ ႏွစ္ၾကိမ္ တိုင္တိုင္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ ခံခဲ့ရပါျပီ။


သမိုင္းက က်ေနာ့ကို မွတ္ေက်ာက္တင္ပါလိမ့္မယ္

က်ေနာ့ရဲ႕ ခုခံေလွ်ာက္လဲခ်က္အယူခံကို နိဂုံးခ်ဳပ္ပါေတာ့မယ္၊ ဒါေပမဲ့ ေရွ႕ေနေတြျပဳလုပ္ေနက်အတိုင္း က်ေနာ္ အဆုံးမသတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ဟာ တရားခံ အျဖစ္ လြတ္ေျမာက္ဖို႕ မေတာင္းဆိုပါဘူး။ က်ေနာ့ကို လႊတ္ပါလို႕ အယူမခံပါဘူး။ ........................................... လူဆိုး သူခိုး ရာဇ၀တ္ေကာင္တေယာက္ဟာ ဒီႏိုင္ငံမွာ သမၼတျဖစ္ေနေလေတာ့ သစၥာသမာဓိ ရွိတဲ့သူေတြဟာ ေထာင္ခ်ရင္လဲ ခံရမယ္။ ေသရင္လဲ ေသရမယ္ဆိုတာ နာူလည္ သေဘာေပါက္ႏီုိင္ပါတယ္။ လူတိုင္းလူတိုင္းအတြက္ ေထာင္က်တာဟာ ၾကမ္းတမ္းသလို ေထာင္ဆိုတာဟာ ယုတ္မာတဲ့ ညွင္းပမ္းႏွိပစက္မွုေတြ သူရဲေဘာေၾကာင္တဲ့ ျခိမ္းေျခာက္မွဳေတြနဲ႕ ျပည့္ႏွက္လို႕ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ေထာင္ကို မေၾကာက္ပါဘူး။ က်ေနာ့ ညီအကိုေတာ္ေတြ ရဲ႕ အသက္ကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ခဲ့တဲ့၊ စေတးခဲ့တဲ့ မတရား အုပ္စိုး ခ်ယ္လွယ္သူေတြနဲ႕ သူတို႕ရဲက ေဒါသမီးလွ်ံ ကို က်ေနာ္ နဲနဲ ေလးမွ မျဖံဳသလို၊ ေထာင္ကိုလဲ က်ေနာ္ မမွဳပါဘူး။ က်ေနာ့ကို ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခ်က္သာ ခ်လိုက္ပါ။ က်ေနာ္ ဂရုမစိုက္ပါဘူး၊ သမိုင္းကသာ က်ေနာ့ ကို မွတ္ေက်ာက္တင္ပါလိမ့္မယ္။


အယ္ဒီတာ့မွတ္ခ်က္။ ။ စီရင္ခ်က္ ထုတ္ေသာအခါ ကပ္စထရိုကေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္အျပစ္ေပးခံခဲ့ရျပီး၊ သူ၏ညီမွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁၃ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံရသည္။ သို႕ရာတြင္ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ အာဏာရွင္ ဘာတစၥတာ က ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ေက်ျငာခဲ့ျပီး၊ ထိုေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ မဲဆြယ္ပြဲ တိုင္းတြင္ ကပ္စထရို အား လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုသံက ေသာေသာ ညံေနခဲ့ရာ အာဏာရွင္ဘာတစၥတာမွာ ျပည္သူတို႕၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ၾကံ႕ၾကံ႕ မခံႏိုင္ေတာ့ပဲ မလႊဲသာ မေရွာင္သာျဖင့္ ၁၉၅၅ ခု ေမလ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အမိန္႕ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ရေလေတာ့သည္။


ဒီေလာက္ရွည္ ပို႕စ္အရွည္ၾကီးကို စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ဖတ္ခဲ့ၾကသူေတြ ကို ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။

မမသီရိ
9/4/2018



Wednesday, March 29, 2017

မမ နဲ႕ ေမာင္

၁၉၈၄ မွာ ၁၀ တန္းေအာင္ျပီး ပထမႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္လာရေတာ့ လွည္းတန္းေဇယ်ာသီရိလမ္းထဲ က ရဲေဘာ္ ၃ က်ိပ္၀င္ ဗိုလ္မွဴးၾကီးထြန္းတင္ ရဲ႕ အိမ္အေဆာင္မွာ ေနရတယ္၊ အဲတုန္းက တယ္လီဖုန္းဆိုတာ ကိုယ္တို႕နယ္မွာဆို စာတိုက္တို႕ ေၾကးနန္းရုံးတို႕ သြားျပီးဆက္ရ၊ အစိုးရရုံးနဲ႕ အခ်ိဳ႕အရာရွိ အိမ္၊ ပင္စင္စားအိမ္၊ ျမိဳ႕နယ္ေကာင္စီ ပါတီ၀င္ေတြ ရဲ႕ အိမ္ေတြမွာေတာ့ ဂရီးဂရီး နဲ႕ လက္နဲ႕ လွည့္ျပီး အိတ္ခ်ိန္းက တစ္ဆင့္ ေခၚရတဲ့ ေခတ္ေပါ့၊ ေအာ္တိုတယ္လီဖုန္း နဲ႕ ေအာ္တို႕အိတ္ခ်ိန္း ဟာ အကန္႕အသတ္ နဲ႕ ရွိေနဆဲ၊ ကိုယ္တို႕ျမိဳ႕က တိုးရစ္ေတြ အလည္ေရာက္ေလ့ရွိတဲ့ ျမိဳ႕မို႕ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္သြယ္လို႕ရတဲ့ စံနစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အျခားျမိဳ႕ အမ်ားစုေတြ ထက္ ေစာျပီး ျမင္ဖူး ၾကားဖူးခဲ့ရတဲ့ ျမိဳ႕လို႕ ေျပာလို႕ရေသးရဲ႕၊ 

ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ ေနရတဲ့ အဲဒီအေဆာင္က ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ေဟာင္းၾကီး ရဲ႕ အေဆာင္ဆိုေတာ့ ေအာ္တိုတယ္လီဖုန္းေလး ရွိတယ္ ဆိုပါေတာ့၊ အေဆာင္ေနၾကတဲ့ အေဆာင္သူေတြ ထဲ ဖုန္းလာတယ္၊ ဖုန္းေျပာရတယ္ ဆိုတာလဲ ေတာ္ရုံေတာ့ မကတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး၊ ဖုန္းလာလို႕ ဖုန္းေျပာရင္ အိမ္က အိမ္ရွင္ေတြ ထဲ တစ္ေယာက္ေယာက္ ေဘးနားမွာ အျမဲ ရွိတတ္တဲ့အျပင္၊ ခင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြဆိုလဲ ဘာရယ္မဟုတ္ စပ္စုတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အနားအတူတူ ရွိၾကတာ၊ တစ္ေနာကေတာ့ ကိုယ့္ဆီ ဖုန္းေခၚတဲ့တစ္ေယာက္ရွိလို႕ ဖုန္းရွိရာ သူတို႕ဧည့္ခန္းသြားျပီး ဖုန္းလက္ခံေျပာရ၊ အျ႔ပင္သြာခါးနီးမို႕ ေဘးနားမွာ သူငယ္ခ်င္းက ႏွစ္ေယာက္၊ အိမ္က အိမ္ရွင္ သမီး အငယ္ မၾကည္မာ ေရာရွိေနၾက၊ 

ဟဲလို 
ဟဲလို ေမာင္ေလးလား
......
ဟုတ္ ေမာင္ေလး မမ ခုပဲ အျပင္သြား မလို႕..
.......
အင္း.. လာခဲ့ေလ ..
စေနေန႕ ညေနပိုင္း ဆို မမ အားတယ္.. 
.....
ေမာင္ေလး... အန္တီရိုစီေရာ ပါလာမွာလား 
.......
ဟုတ္. ဟုတ္ ေမာင္ေလး..
မနက္ျဖန္ ၄ နာရီခြဲ 
မမ ေစာင့္ေန မယ္ ... ဒါပဲေနာ္. ဘိုင္..

မၾကည္မာကေရာ ေဘးနားက သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ကပါ ၁၆ ႏွစ္ မျပည့္တျပည့္သမီး မမ ရဲ႕ ေမာင္ေလး ဟာ သူ႕မမ ဆီ သူ႕အေမ နဲ႕ လာမွာလို႕ ထင္ေနတာ။

အဲအေဆာင္ရဲ႕ အျပင္ ၂ ခန္းက စာသင္ခန္း  မို႕ တစ္ေန႕လုံ းလိုလို စာသင္ ခ်ိန္ေတြ က လဲ ရွိေနတတ္တာ၊ ေနာက္ေန႕ စေနေန႕ ညေနခင္းမွာ မမ ဟာ ေစာေစာစီးစီး ေရမိုးခ်ိဳး ျဖီးလိမ္းျပင္ဆင္ လို႕ အေဆာင္ပါလာ မွာ ေမာင္ေလး ကို ထြက္ေစာင့္၊ အိမ္ေဘး ျခံ၀င္းထဲမွာ စာက်က္ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ေဘးက စာသင္ခန္း ထဲ မွာ အတန္းတစ္တန္း ရွိေန၊ ၄ နာရီခြဲ ေက်ာ္လာေတာ့ ျခံထဲ ကားျဖဴကေလး တစ္စီး၀င္လာ၊ ကားေရွ႕ခန္း ေမာင္းသူေဘးက အရပ္ ၆ ေပ ခြဲ ေကာ်္ တဲ့ မ်က္လုံးမ်က္ဖန္ ေကာင္းေကာင္း ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္း အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ လူေခ်ာၾကီး တစ္ဦးဆင္းလာ၊ 

မမ 
.......
ဟယ္ ေမာင္ေလး.. 
ကိုယ္ အေဆာင္ထဲ က ေျပးထြက္ .. ေမာင္ေလး က ကိုယ့္ကို ခ်ိဳင္း က မ ျပီး ခ်ီတာ .. 
ျခံထဲ စာဖတ္ေနတဲ့ သူငယ္ေတြ ထဲ ႏွစ္ေယာက္က မေန႕ က ဖုန္းေျပာတုန္း အနား မွာ ရွိတဲ့ ႏွစ္ေယာက္ ထဲ က အသံ အာျဗဲစိန္တစ္ေယာက္ .. ေမာင္ေလး ေကာက္ခ်ီလိုက္တဲ့ ကိုယ္ နဲ႕ ေမာင္ေလး ကို ၾကည့္ျပီး ပထမ ပါးစပ္အေဟာင္းသား၊ ျပီးေတာ့...  ဟယ္.. မၾကည္မာ ေရ ေတာ့္ .. ဒီမွာ .. သံတြဲ ရယ္ ေလ.. သူ႕ ေမာင္ေလး တဲ့ ေတာ့္.. ဆို ကုန္း ေအာ္ေတာ့  .. မၾကည္မာ ေရာ မရီမာ ေရာ အျပင္ေရာက္လာ၊ က်န္သူငယ္ခ်င္း ေတြ လဲ ၀ိုင္းလား၊ ေဘးနာ က စာသင္ခန္း က လဲ စာသင္တာ ရပ္ျပီး ျပဴးျပဲ ၾကည့္ၾက... 

ေနာက္ေတာ့ ကားေနာက္ခန္းက ဆင္းလာတဲ့ အန္တီရိုစီ.. ေမာင္ေလးရဲ႕ အေမ မဟုတ္တဲ့ ဇနီး၊
အေဆာင္ပိုင္ရွင္ မၾကည္မာ နဲ႕ မရီမာ ကို သူ႕တူ မ ကို ေသခ်ာေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႕ ေျပာေနတဲ့ ဦးေလး နဲ႕ သူ႕မိန္းမ ကိုၾကည့္ ၾက ၀ိုင္းရီၾက နဲ႕ ကိုယ့္မလဲ အဲအေဆာင္မွာ အဲေနာက္ေတာ့ ကိုယ့္ နာမည္ရင္း ေခၚသူမရွိေတာ့ပဲ .. သံတြဲ လို႕ ေခၚသူေခၚ .. မမ လို႕ပဲ ေခၚသူ ေခၚ...
.......................................................................

တကယ္ေတာ့ ေမာင္ေလး/ ေမာင္ေခ်၊ ေမာင္ေမာင္၊ အေမာင္၊ ေမာင္လတ္၊ ေမာင္ၾကီး/ ေမာင္ကီးသွ်န္၊ မမ၊ အမ၊ မၾကီး၊ မငယ္၊ ကိုကို၊ ကိုေလး၊ အပု/အဘု၊ အပုငယ္/အဘုေခ်၊ အပုၾကီး ဆိုတာေတြ က ရခိုင္ျပည္နယ္ တနံတလ်ား က ကေလး တိုင္း ရွိၾကတဲ့ common နာမည္ ေတြပါ၊ 

ကိုယ္အပါအ၀င္ အမ်ိဳးေတြက ကိုယ့္ဦးေလး ၀မ္းကြဲ ေတြ အကုန္လုံး နာမည္ ပဲ ေခၚၾကတာ ကိုး၊ ခုထိလဲ ေမာင္ေလး လို႕ ေခၚတဲ့ဦးေလး က အသက္ ၆၀ ေက်ာ္၊ ေမာင္ေမာင္ က အသက္ ၆၅ ေက်ာ္၊ အေမရိကားေရက္ေနတဲ့ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ဦးေလးက ခုလဲ  ေပါက္စ၊ ကိုယ့္ထက္ ၃ လ ၾကီး ဦးေလး က ေမါက္ေပါက္၊ ေမာင္ေလး ေအာက္က အပု လို႕ေခၚတဲ့ ဦးေလးက အရက္နာ ေရာဂါ နဲ႕ မႏွစ္က ဆုံးပါ သြားခဲ့ .. ကိုယ့္ကို ခုခ်ိန္ထိ ေခၚတာ .. မမ ေရ.. တူမေလး ေရ .. ပဲ..

ကိုယ္က အိမ္မွာမိသားစု မွာ ေျမးဦး မိန္းကေလးမို႕ မမ ျဖစ္ခဲ့ျပီး ခုခ်ိန္ထိ အမ်ိဳးေတြ အကုန္လုံး က ၾကီးၾကီးငယ္ငယ္ မမ ပဲ ေခၚၾကတာ၊ ကိုယ့္ကို ကိုယ္ မမ ေျပာတဲ့ အက်င့္က အသက္ ၂၀ ေက်ာ္တဲ့ ထိ စြဲ ေနျပီးေတာ့ က်မ၊ ကၽြန္မ လို႕ ေျပာရေအာင္ မနည္း က်င့္ယူခဲ့ရတာ၊ ငါ လို႕ ေျပာဖို႕ အင္မတန္ ၀န္ေလးခဲ့သူ တစ္ေယာက္က ခုေတာ့လဲ ငါေတြ က်ဳပ္ေတြ မိုးမႊန္ခဲ့ေပါ့။ 

 ျပီးေတာ့ ကိုယ္တို႕ ေဒသ က ကေလးေတြ အမ်ားစု က ကၽြန္ေတာ္ ကၽြန္မ ေျပာေလ့ေျပာက်င့္ နည္းပါးၾကျပီး မမ က . မ . က လို႕ ေျပာသလို ေယာက်ၤားလးေတြက လဲ ေမာင္ေမာင္ က ေမာင္က လို႕ ေျပာေလ့ရွိတတ္ၾကတာပါ ။
ထူးျခားခ်က္ အေနနဲ႕ ေျမာက္ပိုင္းက မိန္းကေလးေတြ ဆို သူတို႕ သူတို႕ ေမာင္လို႕ ေျပာတတ္ၾကေသးတာပါ။

ကိုယ္တို႕ျပည္နယ္ ရဲ႕ ထူးျခား ခ်က္က ေတာင္ပိုင္း ေျမာက္ပိုင္း အလယ္ပိုင္း က ေဒသိယ စကားေတြ အသုံး အႏွဳန္းေတြ ကြာျခား တာပါပဲ၊ ၈၈ အေရးအခင္း ျပီးေနာက္ႏွစ္ ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာင္းဆရာမ သြားလုပ္ေတာ့ အဲက မိန္းကေလး ေတြ ေရာ အခ်ိဳ႕ ေယာက်ၤားေလးေတြ ပါ စကားေျပာရင္ သူတို႕ ကိုယ္ သူတို႕ ေမာင္ နဲ႕ ေျပာတတ္ၾကတဲ့ အေၾကာင္း ကိုယ့္မွာ ေမာင္ ဆိုတဲ့ ၀ထၱဳလတ္ေလး တစ္ပုဒ္ေတာင္ ေရးျဖစ္ (အဲ ေမာင္က ေယာက်ၤားေလး မဟုတ္တဲ့ ေမာင္ .. အထင္မၾကီး ၾကနဲ႕ ေရး-သိမ္း . ဘယ္မွ မပို႕ပါ) .. ခုခ်ိန္ထိ အခ်ို႕ ေယာက်ၤားေလး တပည့္ ေတြ ဖုန္းေခၚ ၾက ရင္ ဆရာမ .. ေမာင္ . ခု ဘယ္မွာ .. ေမာင္ ဘာလုပ္ေနတယ္.. ေမာင္ တို႕ လာခဲ့ အုံး .. ေျပာၾကတာ... 
ေမာင္နဲ႕ ေျပာတဲ့ မိန္းကေလး တပည့္မ ေတြ၊ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ ေတြ ေတာ့ မေရ မတြက္ ႏိုင္..


အိမ္ က သားေတာ္ေမာင္ အၾကီးေကာင္ က သားသားေမာင္ .. အလုပ္ခိုင္းစရာ ရွိရင္ အေမ ေခၚတဲံ အသံ ခ်ိဳခ်ိဳ က အသဲေမာင္ .. ေရ.. ေမာင္ .. ေရ.. သားေမာင္ ေရ... စိတ္တိုတဲ့ အခါ က်ေတာ့ သား.သား.ေမာင္ .. ေပါ့ .. 

ကိုင္း... ခု ေန... မမ .. မွာ.. ေမာင္.. ေခၚ ဖို႕ .. 


မမသီရိ
၂၉ မတ္ ၂၀၁၇



Monday, July 07, 2014

ဒီပုတ္ထဲက ဒီပဲ

ဒီပုတ္ထဲက ဒိ ပဲ

ျမန္မာျပည္မွာ တစ္ပါတီစံနစ္ တစ္ေခတ္တစ္ခါတုန္းက၊ လူငယ္ေတြအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာဆိုလို႕ တစ္လမ္းစဥ္ ထဲသာ ရွိခဲ့တုန္းကေပါ့။ အသက္ ၅ ႏွစ္ က ၁၀ ႏွစ္ ဆို ေတဇလူငယ္၊ ၁၁ ႏွစ္က ၁၅ ႏွစ္ ထိ ေရွ႕ေဆာင္လူငယ္၊ ၁၆ ႏွစ္က ၁၈ ႏွစ္ထိ လမ္းစဥ္လူငယ္၊ ၁၈ ႏွစ္ ျပည့္ျပီးသြားရင္ေတာ့ အရံပါတီ၀င္ ျဖစ္လာျပီး ၂၁ ႏွစ္ ျပည့္တဲ့အခါ တင္းျပည့္ပါတီ၀င္ အျဖစ္ ေလွ်ာက္လႊာ တင္ႏိုင္ပါတယ္။
အသက္ အုပ္စုအလိုက္ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္သင္တန္း ေတြ ကို ဗဟိုအဆင့္၊ ခရိုင္အဆင့္၊ ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္ နဲ႕ ေက်းရြာ အုပ္စု အဆင့္ထိ အဆင့္ ဆင့္၊ ဆင့္ပြားျပီး ပို႕ခ် ၾကတယ္၊ ထူးခၽြန္တဲ႕ လူငယ္ေတြကို ႏိုင္ငံျခား မွာ ပညာေတာ္သင္ အလွည့္ က်လႊတ္ေပးျပီး၊ အဲဒီတုန္းက ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ကို အဓိက ေစလႊတ္ခဲ့တယ္၊ (စကားခ်ပ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ပါတီ ေကာင္စီ လူၾကီးေတြ ရဲ႕ နီးစပ္ရာေတြသာ အခြင့္အေရး ရခဲ့ၾကပါသတဲ့)

လူငယ္ေတြ ဖတ္ဖို႕စာအုပ္ေတြကလဲ ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမယ္ အေထာက္အကူျပဳေရး ကားလ္မာ့ခ္စ္၊ အိန္ဂ်ယ္လ္ တို႕ ရဲ႕ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ၊  ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲႈ အတၱဳပတၱိ စာအုပ္ေတြ ရဲ႕ ဘာသာျပန္ေတြ ပလူပ်ံလို႕ေပါ့။ ရိုးသားတဲ့၊ ၾကိဳးစားတဲ့၊ ေတာ္လွန္လိုစိတ္ရွိတဲ့၊ ေျဖာင့္မတ္ မွန္ ကန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ အေၾကာင္း ဖတ္ရတာ အင္မတန္ အားရစရာ ေကာင္းျပီ ငါတို႕ ႏိုင္ငံေတာ္ ကို လဲ ငါ တို႕ ဘယ္လို တည္ေဆာက္ၾကမယ္လို႕ လူငယ္ အမ်ားစု က စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ ၾကသေပါ့။ ၾကိဳၾကား ၾကိဳၾကား အေနာက္တိုင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ အေမရိကန္ သမၼတ ေတြ ရဲ႕ အေၾကာင္း က လဲ အေတြး သစ္ အျမင္သစ္ ေတြ ရေစခဲ႔ၾကေပတယ္။
အဲဒီတုန္းက စာဖတ္တာ အလြန္၀ါသနာပါ ျပီး မီး မရွိတဲ့ေက်းလက္မွာ လျပည့္ည လေရာင္နဲ႕ေတာင္ စာေတြ ခိုး ဖတ္ခဲ့ တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ကေလးမ တစ္ေယာက္ က သူေနတဲ့ ေက်းရြာအုပ္စုေလးမွာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့သတဲ့။ ကပ္စထရိုနဲ႕ ေခ်ေဂြဗားရား ကို အားက်၊ ဦးသန္႕၊ ခ်ဴအင္လိုင္း နဲ႕ ဟင္နရီကစ္ဆင္ဂ်ား ကိုေလးစား၊ ဂ်ိဳေဆ ရီေဇာ္နဲ႕ ဗိုလ္ငုယင္ဇက္ တို႕ေၾကာင့္ ခြန္အားေတြရ၊ အဲဒီတုန္း က လစဥ္ထုတ္ ႏိုင္ငံတကာ ေရးရာ ဂ်ာနယ္ေတြ နဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘာသာျပန္အသင္းက ထုတ္ေ၀ခဲ့ စာအုပ္ေတြ ကို ဘၾကီးေတြ ဦးေလးေတြ ဆီက ယူဖတ္၊ ျပီးေတာ့ လူၾကီး ေတြ စကား၀ိုင္းမယ္ လူလူသူ၀င္ထိုင္၊ အဲဒါ သူမရဲ႕ ငယ္ဘ၀ ။

တစ္ခါမေတာ့၊ သူမ တက္ရတဲ့ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ မြမ္းမံသင္တန္းတန္းတစ္ခုမွာ ဆိုဗီယက္ျပန္ လူငယ္( ၾကိး) ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ လာေရာက္ ပို႕ခ် ခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ဆိုဗီယက္ သြား အေတြ႕ အၾကံဳေတြ ကို အလ်င္းသင့္ သလိုျပန္လည္ ေျပာျပရင္း ဆိုဗီယက္ဟာ ေအးတဲ့ တိုင္းျပည္ျဖစ္ သမို႕ အမ်ိဳးသမီးေတြ အပါအ၀င္ လူတိုင္းနီးပါးေဗာ့ဒ္ကာ ေသာက္ၾကတာမဆန္းသလို၊ မွန္ကေလးတစ္ခ်ပ္ျခားျပီး အမ်ိဳးသမီးေရာ အမ်ိဳးသားပါ ၀တ္လစ္စလစ္ ေရးခ်ိဳးၾကတဲ့ အေၾကာင္း (သူမ ဖတ္ဖူးတဲ့ စာအုပ္ေတြထဲ မပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာမို႕) ၾကားရေတာ့ ပါးစပ္ကေလး အေဟာင္းသား နဲ႕ေပါ့။
သင္တန္းကာလ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ ျပည့္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႕ေခါင္းေဆာင္ နဲ႕ ကိုယ္က်င့္တရား ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကရပါတယ္။ ဆရာ က အာေပါင္အာရင္း သန္စြာ နဲ႕ လူငယ္ေတြဟာ ရိုးသားေျဖာင့္မွန္ျပီး အနာဂတ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ ျဖစ္လာဖို႕ ၾကိဳးစား သင့္ၾကေၾကာင္းနဲ႕ ျပည္သူေတြအတြက္ စံျပေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ ေနေစဖို႕ အစဥ္ ၾကိဳးပမ္းေနၾကရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဟာ ေျပာ ခဲ့ပါသတဲ့၊ အဲဒိအခ်ိန္မွာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္မေလးက လူငယ္ေတြ ဟာ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ ရမယ္ ၾကိဳးစား ရမယ္ ဆိုတာေတာ့ ဟုတ္ပါျပီ၊ လူၾကီးေတြ က်ေတာ့ ဘာျဖစ္လို႕မ်ား လာဘ္စားလိုက္ ျပည့္သူ႕ဆိုင္က ပစၥည္ေတြ ဘုန္းလိုက္ ျဖစ္ေနရတာလဲ၊ တစ္ေယာက္ တက္ ေကာင္းႏိုးႏိုး၊ ေနာက္တစ္ေယာက္တက္ ဒီထက္ဆိုး၊ က်မ တုိ႕ဘာလုပ္သင့္သလဲဆိုေတာ့ ဆရာခမ်ာ တစ္ခ်က္ ေတြ ျပီး တိတ္ဆိတ္ သြားပါေရာ။ ခဏေနေတာ့မွ ဒီသမလူၾကီး မေကာင္းဘူးလို႕ တစ္ေျပာထဲေျပာေနတဲ့ အရပ္သား က ဟိုလူၾကီးျပဳတ္ေတာ့ ၀င္အေရြးခံ သူလူၾကီး ျဖစ္လာေတာ့ ဒီပုတ္ထဲ ဒီပဲ ျဖစ္သြားတာ အစဥ္အလာ တစ္ခု လိုေတာင္ ျဖစ္ေနျပိ ထင္ပါရဲ႕ တဲ့။ ငါတို႕ ကိုယ္တိုင္ အဲဒီေနရာေတြ ေရာက္သြားရင္ အဲသလိုမျဖစ္ဖူးလို႕ ဘယ္လို အာမခံ ႏိုင္မလဲ လို႕ ခပ္ေလးေလး ျပန္ေျဖျပီး သင္တန္းတစ္ခုလုံး ခံစားခ်က္ ကိုယ္စီနဲ႕ ႏွဳတ္ဆိတ္ကုန္ခဲ့ၾကဖူးတယ္။ အဲဒါ ၁၉၈၀ ေက်ာ္ တိုင္းျပည္ လွဳပ္စ ျပဳခဲ့ျပီလို႕ ေျပာရမွာပါ။

ဒီလိုနဲ႕ ၈၈ အေရးအခင္းၾကိးျဖစ္ ေခတ္က ေျပာင္းမလိုလို . လိုလို နဲ႕ ဒီပုတ္ထဲ က ဒီပဲေတြ နဲ႕ ပဲ ေနလာရင္းနဲ႕ ၈ ေလးလုံးအလြန္ ဆယ္စူႏွစ္ေက်ာ္ကာလတစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံတကာလူသားအက်ိဳးျပဳအကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ တစ္မွာ အလုပ္ ၀င္လုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ အေျခစိုက္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္တာမို႕ ႏိုင္ငံတကာ ၀န္ထမ္း အမ်ားစုက ဂ်ပန္ေတြျဖစ္ျပီး က်မ ရဲ႕ တိုက္ရိုက္ ဆုပါဗိုက္ဆာ ကလဲ ဂ်ပန္ လူမ်ိဳး လူမွန္ လူေျဖာင့္ အလြန္တိကက် ၾကိဳးစားသူ တစ္ေယာကပါ္။ အဲဒိဲအဖြဲ႕ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္က လဲဂ်ပန္ လူမ်ိဳး ေပမဲ့ သူ႕အမ်ိဳးသမီးက ထိုင္းႏိုင္ငံသူ ပါ။ ကၽြန္မတို႕ေတြကပဲ အာရွဆန္လြန္းသလား၊ အဖြဲ႕ လူၾကီး လင္မယား ကပဲ အာရွတိုက္သားေတြ ျဖစ္ေနတာလား။ မယားက ျမန္မာ့ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံသူ ျဖစ္ေနလို႕ေပပဲလား၊  ေယာက်ၤားက ႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္၊ မိန္းမ က အဲဒီ အဖြဲ႕ရဲ႕ တြဲဖက္ စီမံစာရင္းကိုင္၊ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးနဲ႕ အဆင္ေျပတဲ့သူေတြ ဆရာၾကီး နဲ႕ အဆင္ေျပၾက၊ ကိစၥ ရွိရင္ မိန္းမ ဆီ သြားေျပာ အဆင္ေတြ ေခ်ာကုန္ ျဖစ္လာပါေရာ၊ သူတို႕လင္မယား ျပီးရင္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ၀န္ထမ္း ေတြ (အားလုံးက ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ) က လူငယ္ေတြ၊ လူေျဖာင့္ေတြ၊ တက္ၾကြ ပြင့္လင္းသူေတြ ဆိုေတာ့ .. အစည္းအေ၀း ေတြမွာ အဲဒီကိစၥ ေပၚတင္ ၾကီး တိုက္ခိုက္ ေ၀ဖန္ၾက တဲ့ အဆင့္ထိ ေရာက္လာပါေရာ၊ ကၽြန္မ တို႕ ဆရာက အျပင္း ထန္ဆုံး ဆိုပါေတာ့။ သူ႕ ဆက္ရွင္ အနား အဲ ဒီအမ်ိဳး အနားေတာင္ မသီ ရတဲ့ အထိ ပက္ပက္ စက္စက္ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့တာမ်ိဳး။ တေန႕ေတာ့ ကၽြန္မ ကို ဆရာက ေမးလာပါတယ္၊ ခင္ပြန္း ေယာက်္ား ရဲ႕ အလုပ္ကိစၥေတြ မိန္းမေတြ က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တာ မင္းတို႕ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ဖူးလား တဲ့။ ကၽြန္မ တစ္ခြန္းထဲ ျပန္ေျဖျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕ အတြက္ ရိုးေနျပီ . လို႕။

ဟုတ္တယ္ေလ၊ ရာထူးတိုးခ်င္တဲ့ စာေရးမ က ရုံးအရာရွိ သြားေျပာရင္ အေျပာရခက္ေနမယ္၊ သူ႕မိန္းမ ဆီ ဆီပုံးကေလးနဲ႕သြားေတာ့ လြယ္လိုက္မ်ား ေပါ့ေပါ့ပါးပါး မဟုတ္လား၊ ေက်ာင္းေျပာင္းခ်င္တဲ့ ဆရာမ က လဲ ပညာေရးမွူး သြားေျပာေန ဟိုေမး ဒီေမး နဲ႕ ေၾကာက္စရာ၊ ပညာေရးမွဴးကေတာ္ ပါတိတ္၀မ္းဆက္ကေလး နဲ႕ အက်ိဳးအေၾကာင္း ေျပာျပ ေတာ့ ေနာက္ ေအာ္ဒါ မွာ မပါမွာ မပူနဲ႕ ေတာ့။

ဒါနဲ႕ပဲ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ မို႕လို႕လားေတာ့ မသိ အဲဒီ ပုတ္ထဲ မွာ ဒီပဲ ေတြ ၾကာရွည္မခံခဲ့ ။ ကၽြန္မတို႕ဆရာ နဲ႕ အျခား ဂ်ပန္ ၀န္ထမ္း ၂ ေယာက္ ရယ္၊ အဲဒီ ထိုင္း အမ်ိဳး သမီး ရယ္ ျငိမ္းျိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ပဲ အဖြဲ႕ အစည္း ကို ေက်ာခိုင္း သြားခဲ့ၾကပါတယ္။

ေခတ္ေတြ အဆက္ဆက္ ေျပာင္း ခဲ့ ေပမဲ့ ကၽြန္မတို႕ ႏိုင္ငံ ရဲ႕ ကိစၥအေတာ္မ်ားမ်ား၊ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ဒီပုတ္ နဲ႕ ဒီပဲ ဟာ ေတာက္ေျပာင္ သစ္လြင္ လတ္ဆတ္ေနဆဲ၊

ေျပာမဲ့သာ ေျပာရတယ္ .. ကၽြန္မေရာ မေတာ္တဆ .. သမၼတ ျဖစ္သြား ရင္ မိဘျပည္သူမ်ားရွင့္ မိဘျပည္သူမ်ား ရွင့္ ဆိုျပီး သနားစဖြယ္မ်က္ႏွာငယ္ နဲ႕ စာေတြ ဖတ္ျပျပီး အဲဒီပုတ္ထဲ အဲဒီပဲ ျဖစ္မသြားႏိုင္ဘူးလို႕ ဘယ္သူေတြ ျငင္းရဲၾကမွာတုန္း။ 


မမသီရိ
၀၇ ဇူလိုင္ ၂၀၁၄



Thursday, July 03, 2014

မုဒိမ္း


မုဒိမ္းမွဳ၊
မြတ္ဆလင္ကုလား
အမ်ိဳး၊ဘာသာ သာသနာ
ဒီမိုကေရစီ
ဗုဒၵဘာသာျမန္မာအမ်ိဳးသမီး
အမ်ိဳးသားသစၥာေဖာက္
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ
ေျခဥ
လႊတ္ေတာ္
မိဘျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ား..

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ဘာရယ္လို႕မဟုတ္ .. ခုတေလာ ေခတ္စားလြန္းလွေသာ အထက္ပါစကားစုမ်ားကို ခ်ေရးၾကည့္မိျခင္းသာ။
အားမလိုအားမရ ျဖစ္ျခင္းမ်ား ေတာင္ပုံ ယာပုံ ျဖစ္လာေသာအခါ Wikipedia လွန္ေလွာေမႊေႏွာက္ျပီး မေလာက္ေလး မေလာက္စား အေထာက္အထားမ်ား ကို မခ်င့္မရဲ ဖတ္ျဖစ္မိ။

၂၀၁၂ ေမ လမွာ စတင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က မသီတာေထြး မုဒိမ္းက်င့္ သတ္ျဖတ္ခံ ရတဲ့ အမွဳမွသည္၊ သစ္ထူးလြင္ စာမ်က္ႏွာမွာ ကြင္းစ ကြင္းပိတ္နဲ႕ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ညီအစ္ကိုႏွစ္ဦး (မြတ္ဆလင္ကုလား)၊ ဆုိုင္က အလုပ္သမားမိန္းကေလး (ဗုဒၵဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီး)  လို႕ တမင္တကာ ၾကံစည္ ေရးသားတင္ျပလာခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ရလာတဲ့အက်ိဳးဆက္မ်ားကေတာ့  ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံး ေသြးေခ်ာင္း စီး၊
 လူေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့၊ အေျခမဲ့ အေနမဲ့၊ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား မွာ တခ်ိဳ႕၊ အသက္လု ထြက္ေျပးရင္း လမ္းမွာ ေလွေမွာက္ေရနစ္အသက္ဆုံး ရွဳံးသြားၾကသူမ်ား၊ မသမာသူေတြရဲ႕ လွည့္ဖ်ားမွဳေၾကာင့္ လူကုန္ကူးခံ လူငယ္မ်ား၊ မိတကံဲြ ဖတကြဲ နဲ႕ မိဘ ပါ မဲ့သြားၾကတဲ့ ကေလးငယ္မ်ား၊ ေနရပ္စြန္႕ခြာ သြားၾကရတဲ့ အေရာင္းအဆင္းမဲ့ မ်က္၀န္းမ်ားနဲ႕ လူေပါင္းမ်ားစြာ။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ တစ္ႏွစ္ကို မုဒိမ္းမွဳေပါင္း ၂၃၇၈၆၈ (ႏွစ္သိန္းသုံးေသာင္းေက်ာ္) ေလာက္ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိျပီး ၂ မိနစ္မွာ တစ္ေယာက္နွဳန္း မုဒိမ္းက်င့္ခံေနရပါတယ္ တဲ့။

ဆြီဒင္ႏီုင္ငံကေတာ့ လက္ရွိ ဥေရာပမွာ မုဒိမ္းမွဳ ျဖစ္ပြားျခင္း ရာခိုင္ႏွဳန္း အျမင့္ဆုံးလို႕ ဝီကီ ထဲက စာရင္းမွာ ေတြ႕ ရပါတယ္။

ကမၻာ့ကုသမဂၢ ရဲ႕ အမ်ိဳးသမီး အၾကမ္းဖက္ျခင္းဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ တစ္ခုအရ ကမၻာေပၚက ၇၀% ေသာအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ဘ၀ မွာ အနည္းဆုံး တစ္ၾကိမ္ေလာက္ေတာ့ အႏိုင္က်င့္တာ ခံဖူး ၾကပါတယ္တဲ့၊ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ားဆုံး အသက္အရြယ္ေတြကေတာ့ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ နဲ႕ ၄၄ ႏွစ္ၾကား အမ်ိဳးသမီးေတြ ျဖစ္ျပီးေတာ့ မုဒိမ္းမွဳ နဲ႕ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြဟာ၊ ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳး ဘာသာ ယဥ္ေက်းမွု နဲ႕ မပတ္သက္ပဲ ကမၻာ့ေနရာတိုင္း မွာ ျဖစ္ေနတယ္ လို႕ ဆိုပါတယ္။

ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္မွာေတာ့ ေန႕စဥ္ အမ်ိဳးသမီး ၃ ေယာက္စီ ဟာ သူတို႕ ရဲ႕ခင္ပြန္း သို႕မဟုတ္၊ အမ်ိဳးသားအေဖၚ သို႕မဟုတ္ ခင္ပြန္းေဟာင္း ဒါမွ မဟုတ္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သူေတြ႕ ရဲ႕ အလိုမတူပဲ အႏိုင္က်င့္တာ ခံရျပီးေတာ့ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံေနရပါတယ္။

ကမၻာေပၚမွာ မုဒိမ္းမွုျဖစ္ပြားႏွဳန္းအျမင့္မားဆုံး ႏို္င္ငံ ၅ ႏိုင္ငံကေတာ့ လက္စ္ဆိုသို၊ ဆြီဒင္၊ စိန္႕ဗင္းဆင့္ ဂရင္နာဒိန္း၊ နယူးဇီလန္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယန္ ျဖစ္ပါသတဲ့။

အလိုမတူပဲ သားမယား ျပဳက်င့္ျခင္း (မုဒိမ္းမွဳ) ဆိုတဲ့ အသုံးအႏွဳန္းကို ၁၄ ရာစု ေရာမေခတ္က ပဲ စတင္ အသုံး ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ေရာမေခတ္က ဂုဏ္သေရရွိအမ်ိဳးသမီး Lucretia မုဒိမ္းက်င့္ခံရျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ သတ္ေသသြားျခင္းဟာ ေရာမ အင္ပါယာ ျပိဳကြဲျပီး ေရာမျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံအျဖစ္ကိုေရာက္ေစခဲ့တယ္လို႕ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားက ဆိုပါတယ္။

ဝီကီထဲက ေဖၚျပထားတဲ့ ေအာက္ကဂရပ္အရ အမ်ိဳးသားေတြ အတြက္ မုဒိမ္းမွုျဖစ္ရတာဟာ သူတို႕ရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရပိုင္ခြင့္ေၾကာင့္ လို႕ ထင္ေနၾကတဲ့ ရာခိုင္ႏွဳန္းက အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေနပါတယ္။  အရက္မူးလို႕ ျဖစ္တယ္ဆိုတာက နည္းပါျပီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္က အျပစ္ေပးတဲ့ အေနနဲ႕ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။




ေအာက္ကဂရပ္ အရဆိုရင္ေတာ့ သူတို႕ မုဒိမ္းက်င့္ပါတယ္လို႕ ၀န္ခံတာ ပါပူဝါနယူးဂီနီက အမ်ိဳးသားေတြက အျမင့္ဆုံးျဖစ္ျပီး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေတာ့ အနိမ့္ဆုံးလို႕ ေတြ႕ရပါတယ္။


အသက္အရြယ္အားျဖင့္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ နဲ႕ ၁၉ ႏွစ္ၾကား မိန္းကေလးေတြ က မုဒိမ္းက်င့္ခံရႏွဳန္း အမ်ား ဆုံး ျဖစ္ေနျပီး အသက္အရြယ္မေရြး မုဒိမ္းက်င့္ခံရႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း ေအာက္က စက္၀ိုင္းေလးမွာ ေတြ႕ ႏိုင္ပါတယ္။ 


 မုဒိမ္းမွုေတြ ရဲ႕ ၆ % ေလာက္ မွာ ေယာက်ၤားေလးေတြဟာအလိုမတူပဲ ဆက္ဆံခံရတာပါတဲ့။

.............................................................................................

မုဒိမ္းမွဳအေျခခံ ဆူညံေနေသာ ျမန္မာ အျမန္မၾကာ ျငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊ ရန္ကုန္နဲ႕ မႏၱေလး ဟာ သူတို႕ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးပစ္မွတ္လို႕ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ထဲက အြန္လိုင္းေကာလဟာလေတြ မွန္လာတဲ့ထိ ရူးသြပ္သူေတြ အျမန္ဆုံး အျမင္မွန္ရၾကပါေစ။ 
စံနစ္တက် စီစဥ္တယ္လို႕ ေသခ်ာတယ္ ဆိုရင္လဲ စီစဥ္သူေတြ အျမန္ဆုံး အျပစ္ေပးခံရပါေစ။


အားလုံးကိုခ်စ္ခင္ေလးစားတဲ့ 
မမသီရိ
၀၃ ဇူလိုင္ ၂၀၁၄

Sunday, June 29, 2014

ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဆိုင္ရာ ဥပေဒ သိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား မွ ဥပေဒ ေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္



ဟိုတေလာက မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္တိုက္မွာ စာအုပ္ေတြ ေမႊေႏွာက္လွန္ေလွာရင္း ဒီစာအုပ္ေဟာင္းကေလး ကိုေတြ႕မိတာပါ၊ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ၊ ဘာသာကူးေျပာင္းဥပေဒ ေတြ အေၾကာင္း ေသာေသာညံညံ ျဖစ္ေနတဲ့ အခိုက္အတန္႕မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ရွာေဖြေတြ႕တာပဲ ထင္ပါရဲ႕၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အျပည့္အ၀ အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့၊ လက္ရွိမွာ လည္း ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒ နဲ႕ အတူ သက္၀င္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ခံမွဳ အက္ဥပေဒ ကို  ေကာက္ႏွဳတ္ျပီး ေဖၚျပေပး လိုက္ပါတယ္။

ရာဇ၀တ္တရားသူၾကီးေဟာင္း၊ စာေရးဆရာ၊ ေရွ႕ေနၾကီး ဦးျမင့္ေအာင္ BA, BL Dep ေရးသားျပဳစုတဲ့ ဒီစာအုပ္ဟာ အေတာ့္ကိုျပီးျပည့္စုံတဲ့ စာတစ္အုပ္ျဖစ္တဲ့အျပင္ ၊ ဥပေဒေရးရာ နဲ႕ မရင္း မကၽြမ္း၀င္တဲံ သာမန္ ျပည္သူေတံ သာမန္ အမ်ိဳးသမီး ေတြ အတြက္ အလြယ္တကူ ဖတ္ရွဳ ေလ့လာ နားလည္ သေဘာေပါက္ျပီး မိမိ ကိုယ္ မိမိ ကာကြယ္ ႏိုင္ဖို႕ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ စာတစ္အုပ္လို႕ ေလ့လာမိပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၃၂၈ မ်က္ႏွာ မွာ အပိုင္း ၃ ပိုင္း ခြဲျပီး ျပဌာန္းခ်က္၊ စီရင္ထုံး၊ မွဳခင္းမ်ားနဲ႕ ဥပေဒ က်င္းထုံးေတြ အေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႔ျပည့္ျပည့္စုံစုံပါ၀င္တဲ့ ဒီစာအုပ္ကို ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ပထမ အၾကိမ္အျဖစ္ အုပ္ေရ ၃၀၀၀ ကို တန္ဖိုး ၁၀ က်ပ္နဲ႕ ထုတ္ေ၀ခဲ့တာပါ။

ကိုယ့္အလုပ္ထဲက အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး ကိစၥေတြမွာပါ အသုံးတည့္ ပညာျဖန္႕ေ၀လို႕ရတဲ့ အတြက္ သမီး တစ္ေယာက္ ကိုမုန္႕ေကၽြးျပီး ျပန္ကူး ရိုက္ခိုင္းခဲ့တာပါ။

အမ်ိဳးေစာင့္ေရးဥပေဒေပၚထြက္လာေရး ေသြးနီး တက္ၾကြေနသူမ်ားအတြက္ေရာ၊ အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒအေပၚ စိုးရိမ္ေသာ က ေရာက္ေနသူမ်ားအတြက္ပါ  စဥ္းစာစရာေတြ ရေစဖို႕ ရည္ရြယ္ မွ်ေ၀ပါတယ္။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx



ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ဘာသာျခားမ်ား၏ အိမ္ေထာင္ေရးျပဌာန္းခ်က္ဥပေဒ။

၁၉၅၄ ခုႏွစ္မတိုင္မွီအေျခအေန

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေရွးခတ္ဓမၼသတ္မ်ားအရ၄င္း၊ တည္ဆဲဓေလ့ထံုးထမ္းအရ၄င္း၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာအမ်ိဳး သမီးမ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားမ်ားတုိ႔သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ၾကသူ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း အတြက္ပိတ္ပင္တားျမစ္ျခင္းမရွိေပ၊ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္လက္ထပ္ထိမ္းျမားေရးကိုဘာသာေရး ပတ္သက္သည္ဟုမယူဆေပ၊ လူမွဳေရး၊ေလာကီေရးသက္သက္ျဖစ္၍ေလာကုတၱရာပိုင္းႏွင့္ေရာေထြး စပ္ယွက္ျခင္းမျပဳၾကေပ။ ဤသို႔ ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ သီးျခားျပဌာန္းေသာ ဥပေဒမွာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မတိုင္မီအတြင္း တိက်စြာလိုက္နာရန္ ျပဌာန္းျခင္းမရွိသျဖင့္ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ လက္ ထပ္ၾကေသာျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအဖို႔၄င္းတို႔ယူသည့္ ဘာသာျခားေယာက်္ားတို႔၏ျပဌာန္း ထားေသာ ဥပေဒအရ လိုက္နာၾကရျခင္းေၾကာင့္ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမွ လင္ျဖစ္သူ၏ ဘာသာသို႔ေျပာင္းရျခင္း န္ျမန္မာဓမၼသတ္ႏွင့္ ဓေလ့ထံုးထမ္းအရ ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ သားသမီးထိန္းသိမ္းခြင့္စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားမွာလည္း မရႏိုင္ဘဲ ဘာသာျခင္း၏ ဥပေဒအရသာ ရရွိျခင္းျဖင့္ အဖက္ဖက္မွ နစ္နာမွဳမ်ားရွိခဲ့ေပသည္။ ထို႔ထက္ပိုဆိုးသည့္အခ်က္ကားျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ တရား၀င္ဇနီးမ်ားမျဖစ္ႏိုင္ၾကဘဲ အေပ်ာ္မယားအျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိႏိုင္ၾကသည္ျဖစ္ရာမ်ားစြာယူႀကံဳးမရျဖစ္ ဘြယ္ရာ ေကာင္းလွေပသည္။

ေရွးစီရင္ထံုးမ်ားအရ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပရမည္ဆိုလွ်င္-

(က) မဟာေမဒင္ ဘာသာ၀င္ႏွင့္လက္ထပ္ျခင္း- ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးသည္ မဟာေမဒင္ဘာသာသုိ႔ကူးေျပာင္း၍ မဟာေမဒင္ထံုးထမ္းအရ လက္ထပ္ျခင္းမျပဳက တရားမ၀င္ဟူ၍၄င္း၊ မဟာေမဒင္ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္း၍ လက္ထပ္ေသာျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးသည္ လက္ထပ္ျပီးသည့္ေနာက္တြင္ မဟာေမဒင္ဘာသာကို စြန္႔ပစ္၍ ဗုဒၶဘာသာသို႔ျပန္လည္ကူးေျပာင္းပါက ထိမ္းျမားျခင္းမွာ ရံုးမိန္႔မလိုဘဲ အလိုလိုပ်က္ျပယ္သြားသည္ဟု၄င္း၊ မဟာေမဒင္ဘာသာႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ စကားမ်ားကို ေျပာျခင္း သို႔မဟုတ္ မဟာေမဒင္ဘာသာမွတပါး အျခားဘာသာမ်ားသို႔ ယံုၾကည္သည့္စကားမ်ားေျပာဆိုျခင္းက ဘာသာကူးေျပာင္းသည္ဟု ယူဆႏိုင္သည္ဟု၄င္း၊ မဟာ ေမဒင္ဘာသာ၀င္တေယာက္၏ အေမြအႏွစ္ကို မဟာေမဒင္ဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူက ဆက္ဆံခြင့္မရွိဟု၄င္း စသည္ျဖင့္ စီရင္ထံုးဖြဲ႕မွဳမ်ားရွိခဲ့ေပသည္။

(ခ) ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ႏွင့္ လက္ထပ္ျခင္း- ဇာတ္ေလးမ်ိဳးရွိသည့္ ဟိႏၵဴမ်ားႏွင့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ ၀င္အမ်ိဳး သမီးမ်ားသည္ တရား၀င္လက္ထပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟု၄င္း၊ ပန္ခ်မာ ေခၚဇာတ္၀င္ ဟိႏၵဴမ်ားႏွင့္ေပါင္း သင္း ရာ၌မူ ၄င္းဟိႏၵဴသည္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး၏ခ်က္ျပဳတ္ေသာ ထမင္းဟင္းမ်ား စားျခင္း၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မ်ားသုိ႔သြားျခင္း၊ အမ်ားက လင္မယားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းျဖစ္ကမူ တရား၀င္လင္ မယားျဖစ္သည္ဟု၄င္း၊ ကေလး ၆ ေယာက္ ရထား၍ ဇာတ္မပ်က္ဘဲ သီးျခားစားေသာ ဟိႏၵဴလင္ေယာ က်္ားမွာမူ ဟိႏၵဴတရားဥပေဒႏွင့္သက္ဆိုင္ျပီး တရား၀င္လင္မယား မဟုတ္ဟု၄င္း စသျဖင့္ စီရင္ထံုးဖြဲ႕ မွဳမ်ားရွိခဲ့ေပသည္။

(ဂ) ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ႏွင့္လက္ထပ္ျခင္း- ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ရာ၌ျမန္မာဗုဒၶဘာ သာ၀င္သည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္ရန္ မလိုဘဲ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ရွိေပသည္၊ သို႔ရာတြင္ ခရစ္ယာန္အေနျဖင့္ ေသတမ္းစာေရး၍ ထားခြင့္ရွိရကား ယင္းေသတမ္းစာပါအတိုင္း အေမြဆက္ခံမွဳဥပေဒ အရ လိုက္နာရသျဖင့္ ေသတမ္းစာတြင္ အခြင့္အေရးမေပးထားပါက တရား၀င္လင္မယားျဖစ္သည့္ တိုင္ေအာင္ ခံစားခြင့္မရွိႏိုင္ေပ။

(ဃ) တရုပ္ႏွင့္လက္ထပ္ျခင္း-ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ တရုတ္ကြန္ျဖဴရွပ္ဘာသာ၀င္တုိ႔ လက္ထပ္ႏိုင္ခြင့္ရွိရာတြင္ တရုတ္အမ်ိဳးသားအေနျဖင့္ ထိမ္းျမားမွဳ၌ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးထမ္းဥပေဒႏွင့္ မသက္ဆိုင္ ေစလိုပါက ၄င္း၏ တရုပ္ဓေလ့ထံုးထမ္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ တည္ဆဲ တရားဥပေဒက့ဲသို႔ အတည္ျဖစ္လ်က္ ရွိျခင္း၊ ၄င္းထံုးထမ္းသည္ျမန္မာဓေလ့ ထံုးထမ္းဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနျခင္း၊ ၄င္းဓေလ့ထံုးထမ္းေၾကာင့္ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးအေပၚ မတရားမွဳမျဖစ္ျခင္းကို ထင္ရွားေအာင္ျပႏိုင္ ရမည္ ဤသို႔မျပႏိုင္ပါက ျမန္မာဓေလ့ထံုးထမ္းဥပေဒကို လုိက္နာရမည္ဟု မရင္ျမႏွင့္တန္ေယာက္ (၅ ရန္ကုန္ ၄၀၆ စံုညီခံု မွ အဆံုးအျဖတ္ ေပးထားေပသည္။

၂။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ဆံမွဳ အက္ဥပေဒ ျပဌာန္းျခင္း-

(Burma Laws Act)ျမန္မာႏိုင္ငံ တရားဥပေဒမ်ားဆိုင္ရာ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃- အရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္မွဳ ကိစၥမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ တရားဥပေဒ အရ ဆံုးျဖတ္သင့္သည္ဟု ျပဌာန္းထားေပသည္ အမွန္စင္စစ္အားျဖင့္ ဘာသာျခင္းေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားလက္ထပ္ျခင္း ျပဳပါ ကျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာတရားဥပေဒအရသာ အဆံုးအျဖတ္ေပးသင့္ေပသည္။ (Lex Loci Contractus) ပဋိညာဥ္ျပဳရာ တိုင္းျပည္၏ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရား ဥပေဒႏွင့္အညီျဖစ္ေသာ တရားမွ်တမွဳ၊ သာသနာညီမွ်မွဳႏွင့္ေကာင္းေသာေစတနာအရျဖစ္ေစ ၊ ဘာသာျခားႏွင့္ လက္ထပ္သည့္ ကိစၥမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေပးသင့္ေသာ္လည္း အထက္ေဖၚျပပါအတိုင္း ဘာသာျခားျဖစ္သူ၏ လက္ထပ္မွဳဥပေဒ အရသာ ဆံုးျဖတ္ေပးခဲ့ျခင္းျပဳသည္ျဖစ္ရာ ႏိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘာသာျခင္းမ်ား၏ ဖိႏွိပ္မွဳတရပ္ဟုပင္ ယူဆ ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

          ၁၈၇၂- ခုႏွစ္တြင္ ဘာသာမတူသူမ်ား၏ ထိမ္းျမားခြင့္အတြက္ အထူးထိမ္းျမားမွဳအက္ဥပေဒ (Special Marriage Act) ကို ျပဌာန္းခဲ့ေသာ္လည္း၊ လက္ထပ္ႏိုင္ သည့္ အရည္အခ်င္းကိုသာ သတ္မွတ္ေပးျပီး အခြင့္အေရး ပိုင္းတြင္မူ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအတိုင္းမဟုတ္သျဖင့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္နစ္နာျမဲနစ္နာခဲ့ရသည္။ ၁၉၃၂ တြင္ ယင္းဥပေဒကို အနည္းငယ္ မွ် ျပင္ဆင္ေပ   ေသာ္လည္း ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ ဥပေဒအရ စီရင္ပိုင္ခြင့္မရွိသျဖင့္ မည္သို႔မွ် အက်ိဳး သက္ေရာက္ျခင္း မရွိ ျဖစ္ေပသည္။ ၁၉၃၉ - ခုႏွစ္တြင္ ပါလီမန္၌ ဦးသာဆိုင္ဆိုသူ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂိၢဳလ္က လက္ ထပ္မွဳတြင္ ျပည္တြင္းတရားဥပေဒအရ ဆံုးျဖတ္သင့္ေၾကာင္း တင္ျပ အေရးဆိုသျဖင့္ ၁၉၃၉ -ခု၊ ျမန္မာဗုဒၶ ဘာ သာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ခံမွဳ အက္ဥပေဒကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ၁. ၄. ၄၀ မွ စ ၍ အတည္ျပဳ ျပဌာန္းေပးခဲ့ေပသည္။ ယင္းဥပေဒအရ လင္ျဖစ္သူ ဘာသာျခား၏ ဥပေဒအရ စီရင္ပိုင္ခြင့္ မရွိေတာ့ေပ၊ သို႔ရာတြင္ ဥပေဒမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ေၾကာင့္ လူသိနဲျပီး မည္သို႔မွ အက်ိဳး သက္ ေရာက္ေအာင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ရျပန္သည္။ သို႔ျဖင့္ျမန္မာဗုဒၶဘာ သာ၀င္ အမ်ိဳး သမီးမ်ား အတြက္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဘာသာျခားႏွင့္ လက္ထပ္ၾကရာတြင္ ဤဥပေဒ၏ အႏွစ္သာ ရကိုမသိၾကရ၍ မိမိတို႔၏ ဘာသာကို စြန္႔လြတ္ၾကရသည္ သာမက မိမိတို႔၏ သားသမီးမ်ားပါ ဘာ သာျခားမ်ား ျဖစ္ကုန္ၾကရေတာ့သည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လြတ္လပ္ သည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ ျပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယခင္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္က ျပဌာန္းခဲ့ေသာ ဥပေဒကို ဖ်က္ သိမ္းျပီးျမန္မာဘာသာျဖင့္ ၁၉၅၄-ခုႏွစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ ခံမွဳအက္ဥပေဒကို အတည္ျပဳေပးခဲ့ေလသည္။


၁၉၅၄ ခုႏွစ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ခံမွဳ အက္ဥပေဒ

(၁၉၅၄) ခုႏွစ္၊ အက္ဥပေဒအမွတ္ ၃၂)
ေအာက္ပါအတိုင္းအက္ဥပေဒျပဌာန္းလိုက္သည္။
၁။ ဤအက္ဥပေဒကုိ ၁၉၅၄ - ခုႏွစ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမမ်ား၊ အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ခံမွဳ အက္ဥပေဒဟု ေခၚရမည္။
၂။ ဤအက္ဥပေဒတြင္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ေရွ႕ေနာက္ စကားတို႔၏ အဓိပၸါယ္ႏွင့္ျဖစ္ေစ မဆန္႔က်င္လွ်င္-
          (က) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမဆိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္သည့္ျပင္၊ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္ေသာ ေမြးဖြားေသာ မိန္းမကိုဆိုလိုသည္။ ခ်ြင္းခ်က္၊   ၊ သို႔ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာကိုး ကြယ္ေသာ မိဘတို႔မွ ေမြးဖြားေသာ မိန္းမ တစ္ဦးသည္ ဤအက္ဥပေဒ စတင္အာဏာမတည္မီက အျခားဘာသာတစ္ခုခုသို႔ အထင္အရွားကူးေျပာင္း၍ ထိုအျခား ဘာသာကုိကိုးကြယ္လ်က္ရွိလွ်င္ ထိုမိန္းမသည္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္ေသာ မိဘတို႔မွေမြးဖြားသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းသက္သက္ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမျဖစ္သည္ဟု မမွတ္ယူရ။
          (ခ ) မွတ္ပံုတင္အရာရွိဆိုသည္မွာ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားမွဳမွတ္ပံုတင္အရာရွိကို ဆိုလိုသည္။
 ၃။ (၁)ရြာသူႀကီးအားလံုးသည္ ဤအက္ဥပေဒအရထိမ္းျမားမွဳမွတ္ပံုတင္အရာရွိမ်ားျဖစ္ရ မည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ မိမိသင့္ေတာ္သည္ ထင္ျမင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ရြာသူႀကီးမရွိ သည့္ေဒသ အတြက္ ထိမ္းျမားမွဳ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိအျဖစ္ ခန္႔ထားႏိုင္သည္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိမ်ားအား အေၾကာင္း ၾကားစာ ပံုစံမ်ားႏွင့္ ထိမ္ျမားမွဳ သက္ေသခံ မွတ္ပံုတင္စာအုပ္မ်ားကို ေပးအပ္ထားရမည္။
                   (၂)မွတ္ပံုတင္အရာရွိအားလံုးသည္ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
      ၄။  အျခားတည္ဆဲ တရားဥပေဒမ်ားတြင္ေသာ္၄င္း၊ တရားဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာရွိေသာ ဓေလ့ထံုးစံ မ်ား တြင္ေသာ္၄င္း မည္သို႔ပင္ ဆန္႔က်င္လ်က္ရွိေစကာမူ ဤအက္ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာ သာ၀င္မိန္းမႏွင့္ ထိုမိန္းမ၏ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ေသာ လင္ေယာက်္ားတိုင္းအေပၚ၌ အာဏာသက္    ေရာက္ရမည္။
    ၅။       လူပ်ိဳေဘာ္၀င္ျပီးျဖစ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ေသာ ေယာက်္ားတစ္ဦးႏွင့္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္   ေအာက္ မငယ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမတစ္ဦးတို႔သည္ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္-
              (က) ႏွစ္ဦးလံုးမွာ စိတ္ေပါ့သြပ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ။
     (ခ ) အသက္(၂၀)မျပည့္ေသးသည့္ မိန္းကေလးျဖစ္လွ်င္ မိဘ၏သေဘာတူခ်က္ေသာ္၄င္း၊ မိဘတို႔ ေသဆံုးပါမူ အမွန္အုပ္ထိန္းသူ သို႔တည္းမဟုတ္ တရားဥပေဒအရ အုပ္ထိန္းသူရွိလွ်င္ အုပ္ထိန္း သူ၏ သေဘာတူညီ ခ်က္ကိုေသာ္၄င္း ရရွိျပီးျဖစ္ရမည္။
              (ဂ ) မိန္းမမွာ မျပတ္စဲေသာ တရား၀င္လင္ေယာက်္ား မရွိေစရ။
    ၆။       ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ ေယာက်္ားတစ္ဦးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမတစ္ဦး ထိမ္းျမားရန္ႀကံ ရြယ္ သည့္အခါ မိမိတို႔တစ္ဦးဦး ၁၄ ရက္ထက္မနည္း ေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္ ေဒသဆိုင္ရာ မွတ္ပံုတင္ အရာ ရွိထံ ဇယားတြင္ ျပဌာန္းထားသည့္ပံုစံျဖင့္ မိမိတို႔တစ္ဦးဦးကအေၾကာင္းၾကားစာ ေပးပို႔ႏိုင္သည္။ အေၾကာင္း ၾကားစာပံုစံကို မွတ္ပံုတင္ အရာရွိထံ ေတာင္းယူက ရႏိုင္သည္။
   ၇။  ပုဒ္မ (၆)အရ အေၾကာင္းၾကားစာေပးသူသည္ အေၾကာင္းၾကားစာတြင္ ျပဌာန္းထားသည့္ ထုတ္ေဖာ္ ခ်က္ကို သက္ေသ(၂)ဦးႏွင့္ ထိမ္းျမားရမည့္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိတို႔ ေရွ႕တြင္ လက္မွတ္ထိုးရမည္။
    ၈။       (၁) မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္-
     (က) အေၾကာင္းၾကားစာ မိတၱဴတစ္ေစာင္ကို မိမိ၏ရံုးရွိ အမ်ားျမင္သာသည့္ေနရာ၌ ကပ္ျခင္းျဖင့္၄င္း၊
   (ခ) အေၾကာင္းၾကားစာ မိတၱဴတစ္ေစာင္ကို တရားမက်င့္ထံုး ဥပေဒအရ သမၼာန္စာမ်ား ႏို႔တစ္စာ မ်ား ေပးသည့္ နည္းအတိုင္း။
      (ကက) ထိမ္းျမားမည့္ မိန္းမအသက္ ၂၀ မျပည့္ေသးလွ်င္ ထိုမိန္းမ၏ မိဘသို႔တည္းမဟုတ္ အုပ္ထိန္း သူဆိုင္သင့္ အရာရာအားေပးျခင္းျဖင့္၄င္း။
  (ခ ခ) မိန္းမသည္ ေယာက်္ားတစ္ဦးႏွင့္ ထိမ္းျမားဘူးလွ်င္ ထိုေယာက်္ားအားေပးျခင္းျဖင့္၄င္း အေၾကာင္း ၾကားစာကိုေၾကျငာရမည္။ ခၽြင္းခ်က္- သုိ႔ရာတြင္ အေၾကာင္းၾကားစာ မိတၱဴေပးျခင္း ခံရမည့္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ ၏ေနရပ္သည္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိ၏စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာနယ္နမိတ္ျပင္ပတြင္ ရွိလွ်င္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ မိတၱဴတစ္ေစာင္ကို ထိုသူထံ စာပို႔တုိက္မွ Register ျပဳလုပ္၍ျဖစ္ေစ၊ လူလြတ္ ၍  ျဖစ္ေစ ေပးပို႔ႏိုင္ပါသည္။
  မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ျပဌာန္းထားသည့္ ပံုစံပါ မူလအေၾကာင္းၾကားစာေအာက္ေျခရွိ သက္ေသခံ လက္မွတ္တြင္ ဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေရးသြင္းရမည္။
    ၉။       ထိမ္းျမားရန္ႀကံရြယ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာကို ပုဒ္မ ၆-အရ ေပးျပီးေနာက္ ၁၄ ရက္ၾကာ သည့္အခါ  ဤအက္ဥပေဒတြင္ ေနာက္၌ ေဖာ္ျပပါရွိသည့္ နည္းလမ္းအတိုင္း ႀကိဳတင္ကန္႔ကြက္ျခင္းမရွိလွ်င္ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိက သက္ဆိုင္သူ ႏွစ္ဦးကို ထိမ္းျမားေပးႏုိင္သည္။
  ၁၀။     အေၾကာင္းၾကားစာ ေပးထားသူတု႔ိ ထိမ္းျမားလွ်င္ ပုဒ္မ ၅ တြင္ ျပဌာန္းထားသည့္ စည္းကမ္း တရပ္ႏွင့္ ျဖစ္ေစ၊ အမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ဆန္႔က်င္မည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ မည္သူမဆို မွတ္ပံုတင္ အရာရွိထံ လိပ္တပ္လ်က္ ထိုသူတို႔အား ထိမ္းျမားျခင္းမျပဳေစရန္ စာေရးသားကန္႔ကြက္ႏိုင္သည္။
  ၁၁။     (၁) ကန္႔ကြက္လႊာရရွိေသာအခါ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ကန္႔ကြက္သူအား စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာရ တရားရံုးသို႔ ညႊန္ရမည့္ျပင္ ထိမ္းျမားျခင္းကိုလည္း ထိုအခါ၌ ထိုတရားရံုးဖြင့္လွစ္သည့္ေန႔မွ ၁၄ ရက္မွ် ေရႊ႕ဆိုင္းထား ရမည္။ သို႔ရာတြင္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ကန္႔ကြက္သူက ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ လံုေလာက္ေသာ အေၾကာင္း တရပ္ရပ္ ရွိသည္ဟု ထင္ျမင္လွ်င္ ထိုသို႔ထိမ္းျမားျခင္းကို ေနာက္ထပ္ ၁၄ ရက္ ထက္မပိုေသာ ကာလမွ် ထပ္မံေရႊ႕ ဆိုင္းႏိုင္သည္။
    (၂) ပုဒ္မခြဲ(၁)အရ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာ တရားရံုးသည္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိ၏ ရံုးတည္ရွိရာေဒသတြင္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တရားမ တရားရံုး၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ တရားမရံုးျဖစ္ေစရမည္။
        ၁၂။     (၁) အေၾကာင္းၾကားစာေပးထားသူတု႔ိ၌ ပုဒ္မ ၅ အရ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ ရွိ မရွိ အမိန္႔ခ်မွတ္ရန္ စီရင္ ပိုင္ခြင့္အာဏာရတရားရံုးသို႔ ကန္႔ကြက္သူက ေလွ်ာက္လႊာတင္သြင္းႏိုင္သည္။
        (၂) တရားရံုးက ထိုေလွ်ာက္လႊာရရွိေၾကာင္း သက္ေသခံ လက္မွတ္တစ္ေစာင္ကို ေလွ်ာက္ထားသူ
အားေပးရမည္။
       (၃) (က) တရားရံုးေပးသည့္ သက္ေသခံလက္မွတ္ကို မွတ္ပံုတင္အရာရွိထံ ပုဒ္မ ၁၁၊ ပုဒ္မခြဲ(၁)အရ၊ ထိုအရာရွိခြင့္ျပဳထားသည့္ အခ်ိန္ကာလအတြင္း တင္သြင္းလွ်င္ ထိုအေၾကာင္းၾကားစာေပးထားသူ၌ ပုဒ္မ ၅ အရ၊ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟူေသာအမိန္႔ကို တရားရံုးမွ မရသမွ်ကာလပတ္လံုး ထိုသူတို႔ကို ထိမ္းျမားမေပးရ။
        (ခ ) ထိုသက္ေသခံလက္မွတ္ကို မွတ္ပံုတင္အရာရွိထံ ထိုအရာရွိ ခြင့္ျပဳထားသည့္အခ်ိန္ကာလ အတြင္း မတင္သြင္းလွ်င့္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ သက္ဆိုင္သူ ႏွစ္ဦးက ထိမ္းျမားလိုမူ ထိမ္းျမားေပးရမည္။   
    (၄) တရားရံုးသည္ ေလွ်ာက္လႊာတြင္ ပါရွိသည့္အခ်က္မ်ားကို၄င္း၊ ႏွစ္ဘက္အမွဳသည္မ်ားတင္ျပသည့္ သက္ေသခံခ်က္ကို၄င္း၊ အက်ဥ္းခ်ဳပ္နညး္ျဖင့္ စစ္ေဆးၾကားနာျပီးေနာက္ ထိုသူႏွစ္ဦး၌ ပုဒ္မ ၅ အရ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ ရွိ မရွိ ဆံုးျဖတ္ရမည့္ျပင္ ထိုသုိ႔ဆံုးျဖတ္သည့္အတိုင္းလည္း အမိန္႔ခ်မွတ္ရမည္။ ထိုအမိန္႔သည္ အျပီးသတ္ျဖစ္ရမည္။
        (၅) တရားရံုးသည္ မိမိခ်မွတ္ေသာ အမိန္႔၏ မိတၱဴတေစာင္ကို မွတ္ပံုတင္အရာရွိထံခ်က္ခ်င္းပို႔ရမည္။
      (၆) (က) ထိုသူႏွစ္ဦး၌ ပုဒ္မ ၅ အရ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟု တရားရံုးက အမိန္႔ခ်မွတ္လွ်င္ မွတ္ပံု တင္အရာရွိသည္ ထိုသူတုိ႔က ထိမ္းျမားလိုမူ ထိမ္းျမားေပးရမည္။
           (ခ ) ထိုသူႏွစ္ဦး၌ ပုဒ္မ ၅ အရ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္မရွိဟု တရားရံုးက အမိန္႔ခ်မွတ္လွ်င္ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိသည္ ထိမ္းျမားမေပးရ။
         
    ၁၃။     ကန္႔ကြက္ျခင္းသည္ မသင့္ေလွ်ာ္သည့္အျပင္ သေဘာရိုးႏွင့္ကန္႔ကြက္ျခင္းလည္းမဟုတ္ဟု ပုဒ္မ ၁၂ အရ၊ ေလွ်ာက္လႊာတင္သြင္းရာ တရားရံုးထင္ျမင္လွ်င္ ၅၀၀ိ/-ထက္မပို သည့္ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြကို ေလွ်ာက္ထားသူက ထိမ္းျမားမည့္သူႏွစ္ဦးအား ေပးေစရန္ စီရင္ႏိုင္သည္။
   ၁၄။     ဤအက္ဥပေဒအရ၊ ထိမ္းျမားျခင္းကို သေဘာတူခ်က္ ေပးရမည့္သူသည္ စိတ္ေပါ့သြပ္ေနလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိုသို႔သေဘာတူခ်က္ ေပးရမည့္သူ (မိဘမွတပါး)သည္ လံုေလာက္ေသာအေၾကာင္းမရွိဘဲ ထိမ္းျမား ျခင္းကို သေဘာတူခ်က္မေပးလွ်င္ ထိမ္းျမားလို႔သူတို႔သည္ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာရ တရားရံုး သို႔ ေလွ်ာက္လႊာျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
          ထိုတရားရံုးသည္ ေလွ်ာက္လႊာပါ အခ်က္မ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္နည္းျဖင့္ စစ္ေဆးႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ စစ္ေဆးေသာအခါ ထိုသူတို႔၌ ပုဒ္မ ၅ အရ၊ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟုထင္ျမင္လွ်င္ ထိမ္းျ မားႏိုင္ေၾကာင္း ကိုတရားရံုးေၾကျငာရမည္။ ထိုေၾကျငာခ်က္သည္ သေဘာတူခ်က္ေပးရမည့္သူက သေဘာတူခ်က္ေပးျပီးျဖစ္ ဘိသကဲ့သို႔ အက်ိဳး သက္ေရာက္ရမည္။
    ၁၅။     ပုဒ္မ ၉၊၁၂၊၁၄ တခုခုအရ ထိမ္းျမားေသာအခါ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ သက္ေသႏွစ္ဦးေရွ႕တြင္ သက္ဆိုင္သူတုိ႔ကို ထိမ္းျမားေပးရမည္။ ထိုသက္ေသတို႔သည္ ပုဒ္မ ၆ တြင္ ရည္ညႊန္းထားသည့္ ထိမ္းျမားမွဳ သက္ေသခံမွတ္ပံုစာအုပ္တြင္ အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထိုးရမည္။ ထိမ္းျမားျခင္းကို မည္သည့္နည္းျဖင့္မဆို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ထိမ္းျမားမည့္သူမ်ားသည္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိႏွင့္ သက္ေသမ်ားေရွ႕တြင္ ထိုသူကို ၾကားေလာက္ေအာင္ 'ကၽြန္ုပ္တို႔သည္ တရား၀င္လင္မယား အျဖစ္ေပါင္း ဖက္ပါမည္' ဟူ၍ ေျပာဆိုရမည္။
 ၁၆။     အထက္ပါအတိုင္း ထိမ္းျမားျပီးသည့္အခါ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ သက္ဆိုင္ေသာ အေၾကာင္း အရာ မ်ားကို ထိမ္းျမားမွဳသက္ေသခံစာအုပ္ဟု ေခၚတြင္သည့္ မွတ္ပံုစာအုပ္၌ မူရင္းထပ္တူေလးေစာင္ေရး သြင္းရမည္။ ထို မွတ္ပံုစာအုပ္သည္ ဤအက္ဥပေဒတြင္ ပူးတြဲထားသည့္ ဇယားပါပံုစံအတိုင္းျဖစ္ေစရ မည့္ျပင္၊ ထိုမွတ္ပံုစာအုပ္တြင္ ထိမ္းျမားသူတုိ႔က၄င္း၊ သက္ေသတုိ႔က၄င္း၊ မွတ္ပံုတင္အရာရွိက၄င္း လက္မွတ္ထိုးရမည္။
 ၁၇။     (၁) မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ သက္ေသခံလက္မွတ္တေစာင္ကိုလင္အား၊ အျခားတေစာင္ကို မယား အားေပးအပ္ရမည္။ အကယ္၍ မယားသည္ အသက္ ၂၀ မျပည့္ေသးလွ်င္ သူ၏မိဘအား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အုပ္ထိန္း သူအား ေပးအပ္ရမည္။ တတိယတေစာင္ကို ပုဒ္မခြဲ(၂)ႏွင့္အညီ ခရိုင္၀န္ထံပို႔၍ စတုတၱတေစာင္ ကို သိမ္းထားရမည္။
       (၂) မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ပုဒ္မ ၆ အရ အေၾကာင္းၾကားစာရရွိလွ်င္ ထိုအေၾကာင္းၾကားစာကို၄င္း၊ ထိမ္းျမားမွဳသက္ေသခံလက္မွတ္တေစာင္ကို၄င္း၊ ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ အျခားစာတမ္းအမွတ္အသား အရပ္အရပ္ကို ၄င္း ထိမ္းျမားသည့္ေန႔မွ ရက္သတၱပတ္အတြင္း ဆုိင္ရာခရိုင္၀န္ထံသို႔ ျမိဳ႕နယ္အရာရွိမွ တဆင့္ ပို႔ရမည္။ ထို႔ျပင္ ဆိုခဲ့သည့္ စာတမ္းအမွတ္အသားမ်ားကို ထိမ္းျမားမွဳဆိုင္ရာ မွတ္ပံုစာအုပ္တြင္ တြဲထားရမည့္ျပင္၊ ခရိုင္၀န္ရံုးတြင္ အျမဲ သိမ္းထားရမည္။
 ၁၈။     ထိမ္းျမားမွဳ သက္ေသခံမွတ္ပံုစာအုပ္ႏွင့္ ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ အျခားစာတမ္းအမွတ္အသားမ်ားကို သင့္ေတာ္သည့္အခါမ်ား၌ ၾကည့္ရႈခြင့္ျပဳရမည့္ျပင္၊ ထိုစာတမ္းအမွတ္အသားမ်ား၏ တာ၀န္ခံမိတၱဴမ်ားကိုရ လိုေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ ခရိုင္၀န္သည္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌ သတ္မွတ္ထား သည့္ႏွဳန္း အတိုင္း အခေငြကို မိမိ အားေလွ်ာက္ထားသူက ေပးေဆာင္လွ်င္ ထုတ္ေပးရမည္။
၁၉။     ဤအက္ဥပေဒအရ၊ ထိမ္းျမားျခင္းႏွင့္ဆိုင္သည့္ စာတမ္းအမွတ္အသားမ်ား၏ တာ၀န္ခံမိတၱဴမ်ား တြင္  ပါရွိသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ မွန္သည္ဟု သက္ေသခံအျဖစ္ လက္ခံရမည္။  ေနာက္ထပ္ သက္ေသ ထင္ရွားျပ ရန္ မလို။
၂၀။ (၁) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ေယာက်္ားတဦးႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမတဦးတို႕ င္းဖက္ေန ထိုင္ ျပဳမူၾကပံုသည္ အကယ္၍ ထိုသူႏွစ္ဦးလံုး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာ လူမ်ိဳးခ်ည္းျ ဖစ္ ခဲ့ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာ ဓမၼသတ္အရ လင္မယားအရာေျမာက္မည့္ေပါင္းဖက္ေန ထိုင္ျပဳမူၾကပံု မ်ိဳးျဖစ္လွ်င္ ထိုသူတု႔ိသည္ ထိုသုိ ႔ေပါင္း ဖက္စကပင္ ထိမ္းျမားခဲ့ၾက သည္ဟု မွတ္ယူရမည့္ျပင္၊ ထိုသူတို႔သည္ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမား ခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း မွတ္ယူရမည္။
        (၂) ထိုလင္မယားသည္ စတင္ေပါင္းဖက္သည့္ေန႔မွစ၍ မည္သည့္အခါတြင္မဆို ဤအက္ဥပေဒအရ မွတ္ပံုတင္ရန္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိထံေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါသည္။ ထိုအခါ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ပုဒ္မ ၁၅ အရ လိုအပ္ သည့္အတိုင္း ထိုသူတုိ႔ကို မိမိက ထိမ္းျမားေပးဘိသကဲ့သို႔ ပုဒ္မ ၁၆ ႏွင့္ ၁၇ တြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရမည္။
   (၃) ဤပုဒ္မပါျပဌာန္းခ်က္မ်ားသည္ ပုဒ္မခြဲ(၁)၌ ေဖာ္ျပထားသည့္ ေပါင္းဖက္ေနထိုင္ျပဳမူၾကပံုမ်ိဳးျဖင့္ ဤအက္ဥပေဒ စတင္အာဏာမတည္မီ ေျခာက္လကာလ အပိုင္းအျခားအတြင္း မည္သည့္အခါ တြင္မဆို ေပါင္းဖက္ လ်က္ရွိသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ သည့္ ေယာက်္ားတိုင္း အေပၚ၌ အာဏာသက္ေရာက္ ရမည္။
 ၂၁။     (၁) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမတဦးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ေယာက်္ားတစ္ဦးတုိ႔သည္ မိမိတို႔၏ ထိမ္းျမားျခင္းကို မွတ္ပံုမတင္ဘဲ ေပါင္းဖက္လ်က္ရွိလွ်င္ ထိုအေၾကာင္းကို ထိုမိန္းမေန ထိုင္ရာေဒသတြင္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ ရွိသည့္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိထံ ထိုမိန္းမကျဖစ္ေစ၊ ထိုမိန္းမ၏အမိက သို႔တည္းမဟုတ္ အဘက သို႔တည္းမဟုတ္ အုပ္ထိန္းသူကျဖစ္ေစ၊ အျခားေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သူ တဦးဦးကျဖစ္ေစ သတင္းေပးႏိုင္သည္။ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိသည္ သတင္းေပးခ်က္ကို ေရးမွတ္ထားရမည္ သို႔တည္းမဟုတ္ ေရးမွတ္ထားေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ထိုသို႔ေရးမွတ္ထားသည့္ သတင္းေပးခ်က္အားလံုးကို သတင္းေပးသူက လက္မွတ္ထိုးရမည္။
 (၂) ထိုေနာက္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ထို ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သည့္ ေယာက်္ားတုိ႔ကို မိမိခ်ိန္းဆိုသည့္ေန႔ရက္တြင္ မိမိထံလာေရာက္ရန္ ဆင့္ေခၚရမည္။ ထိုသူႏွစ္ဦးလံုးက မိမိတို႔၏ ထိမ္း ျမားျခင္းကို မွတ္ပံုတင္လိုလွ်င္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ပုဒ္မ ၁၅ အရ လိုအပ္သည့္အတိုင္း ထိုသူတို႔ကို မိမိက ထိမ္းျမားေပးသကဲ့သို႔ ပုဒ္မ ၁၆ ႏွင့္ ၁၇ တြင္ သတ္မွတ္ထား သည့္အတိုင္းေဆာင္ရြက္ရမည္။ အကယ္၍တဦးဦးက ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ဦးလံုးကျဖစ္ေစ မိမိတို႔၏ထိမ္းျမားျခင္းကို မွတ္ပံုမတင္လိုလွ်င္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ပုဒ္မ ၁၅ အရ လိုအပ္သည့္အတိုင္း ထိုသူတို႔ကို မိမိက ထိမ္းျမားေပးဘိသကဲ့သို႔ ပုဒ္မ ၁၆ ႏွင့္ ၁၇ တြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရမည္။ အကယ္၍ တဦးဦးကျဖစ္ေစ ႏွစ္ဦးလံုးကျဖစ္ေစ မိမိတို႔၏ထိမ္းျမားျခင္းကို မွတ္ပံုမတင္လိုလွ်င္ သို႔ တည္းမဟုတ္ မလာေရာက္လွ်င္ ထိုမွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ပုဒ္မ ၁၁ တြင္ ရည္ညႊန္းထားသည့္ အစီရင္ခံစာေပးပို႔ရ မည္။ (၃) အျခားတည္ဆဲတရားဥပေဒမ်ားတြင္ မည္သို႔ပင္ပါရွိေစကာမူ ထိုတရားရံုးသည္ အစီရင္ခံစာ ရရွိ ေသာအခါ ထိုအမွဳသည္ နည္းလမ္းတက်စြဲဆိုသည့္ တရားမမွဳ ျဖစ္ဘိသကဲ့သို႔ ပုဒ္မခြဲ(၄) တြင္ ေဖာ္ျပ ထား သည့္ ႏွစ္ ဘက္အမႈသည္မ်ားကို၄င္း ထိုသူတို႔ တင္ျပခ်က္ အသက္ေသခံခ်က္ ကို၄င္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္နည္း အားျဖင့္ စစ္ေဆး ၾကားနာျပီးေနာက္ ထိုမိန္းမႏွင့္ ထိုေယာက်္ားတို႔သည္ ပုဒ္မ ၂၀၊ ပုဒ္မခြဲ(၁)၏ အဓိပၸါယ္ အရ လင္မယားဟုတ္မဟုတ္ ဆံုးျဖတ္ရမည့္ျပင္ ဆံုးျဖတ္သည့္အတိုင္း အမိန္႔ခ်မွတ္ရမည္။ တရားရံုးသည္ စရိတ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိသင့္ေတာ္သည္ ထင္ျမင္သည့္အမိန္႔ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
(၄) (က) တဦးဦးက ထိမ္းျမားျခင္းကုိ မွတ္ပံုတင္မလိုသည့္ အမွဳတြင္ မွတ္ပံုတင္လိုသူအား တရားလိုဟူ၍၄င္း မွတ္ပံုမတင္လိုသူႏွစ္ဦးအား တရားခံဟူ၍၄င္း မွတ္ယူရမည္။
   (ခ ) ႏွစ္ဦးလံုးက ထိမ္းျမားျခင္းကို မွတ္ပံုမတင္လိုသည့္အမွဳတြင္ ဆိုင္ရာသတင္းေပးသူအား တရားလို ဟူ၍၄င္း မွတ္ပံုမတင္လိုသူႏွစ္ဦးအား တရားခံဟူ၍၄င္း မွတ္ယူရမည္။
(၅) တရားရံုးသည္ မိမိခ်မွတ္ေသာအမိန္႔၏ မိတၱဴတေစာင္ကို မွတ္ပံုတင္အရာရွိခံသို႔ ခ်က္ျခင္းေပးပို႔ ရမည္။
(၆) တရားရံုးက ထိုေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတို႔သည္ ပုုဒ္မ ၂၀ ၊ ပုဒ္မခြဲ (၁)၏ အဓိပၸါယ္အရ လင္ မယား ျဖစ္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ လွ်င္ မွတ္ပံုတင္အရာရွိသည္ ထိုတရားရံုး၏ အမိန္႔အတိုင္း ထိမ္းျမားမွဳ သက္ေသခံ မွတ္ပံုတင္ စာအုပ္တြင္ လိုအပ္သည့္ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားျပဳ၍ ထိုမွတ္ပံုတင္စာအုပ္တြင္ သက္ ဆိုင္သည့္ အေၾကာင္း အရာမ်ားကို မူရင္းထပ္တူေလးေစာင္ေရသြင္းရမည္။ ထို႔ျပင္ မွတ္ပံုတင္ အရာရွိသည္ ထိုမွတ္ပံုတင္စာအုပ္တြင္ လက္မွတ္ထိုးျပီး ေနာက္ ပုဒ္မ ၁၇ တြင္ သတ္မွတ္ထား သည့္ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရမည္။
 (၇)  ျမိဳ႕နယ္တရားမ တရားရံုးမွ ခ်က္မွတ္ထားေသာ အမိန္႔ကို ထိုရံုးတည္ရွိရာေဒသတြင္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိ သည့္ တရားရံုး၌ အယူခံခြင့္ ရွိေစရမည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္တရားမရံုးမွ ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔ကို တရားရံုးခ်ဳပ္ ၌အယူ၀င္ခြင့္ရွိေစ ရမည္။ အယူခံမွဳတြင္ ခရိုင္တ၇ားမရံုးက သို႔တည္းမဟုတ္ တရားရံုးခ်ဳပ္က ခ်မွတ္ေသာအမိန္႔သည္ အျပီးသတ္ျဖစ္ရ မည္။
 ၂၂။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ေယာက်္ားက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမကို ထိမ္းျမားရန္ကတိျပဳလွ်င္ ထိုေယာက်္ားသည္ ထိုမိန္းမကို ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားရန္ကတိျပဳမည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
   ၂၃။     ဟိႏၵဘာသာ ဆိ(ခ္)ဘာသာ၊ ဂ်ိႏၵဘာသာအရပ္ရပ္ကို ကိုးကြယ္ေသာ ပစၥည္းမခြဲေ၀ရေသးသည့္ အိမ္ေထာင္သားစု၀င္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမႏွင့္ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလွ်င္ သို႔တည္း မဟုတ္ ထိမ္းျမားခဲ့သည္ဟု မွတ္ယူျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူသည္ ထိုအိမ္ေထာင္သားစုမွ ခြဲခြာျပီဟု မွတ္ယူရမည္။ ထို႔ျပင္ ပစၥည္းခြဲေ၀ျခင္းမျပဳမီ ထိုသူေသဆံုးလွ်င္ ထိုသူပိုင္သည့္ ဆိုင္ရာဆိုင္ခြင့္သည္ ထိုသူ၏မယားႏွင့္ သားသမီးမ်ားသို႔ သက္ေရာက္ရမည္။
 ၂၄။     (၁) ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားသူတို႔၏ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိမ္းျမားခဲ့သည္ဟု မွတ္ယူျခင္းခံ ရသူတို႔ ၏ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ကိစၥအားလံုးကို ထိုသူတို႔ႏွင့္ ထိုသူတို႔မိသားစုအားလံုးသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးခ်ည္းျဖစ္ဘိသကဲ့သို႔ ဗုဒၶဘာသာဓမၼသတ္အတိုင္း ဆံုးျဖတ္ရမည္။
             (၂) ဤပုဒ္မႏွင့္ ပုဒ္မ ၂၆ ပါ ကိစၥမ်ားအလို႕ငွာ မိသားစုဆိုသည့္ စကားရပ္တြင္ တရား၀င္လင္ တရား၀င္မယား သို႔တည္းမဟုတ္ မယားမ်ားႏွင့္တရား၀င္သားသမီးမ်ားပါ၀င္ရသည္။
 ၂၅။     (၁) လင္မယားကြာရွင္းမွဳကိစၥ၊ ပစၥည္းခြဲေ၀မွဳကိစၥ၊ သားသမီးထိန္းသိမ္းမွဳကိစၥတို႔ဆိုင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ဓမၼသတ္၏ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားသည္ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားၾကသူတုိ႔အေပၚသို႔ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိမ္းျမားခဲ့ၾက သည္ဟု မွတ္ယူျခင္းခံရသူတုိ႔အေပၚသို႔ ထိုသူတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာ လူမ်ိဳးျခင္း ျဖစ္ဘိ သကဲ့သို႔ အာဏာသက္ ေရာက္ရမည္။ ခၽြင္းခ်က္၊   ၊ သို႔ရာတြင္ တရားဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာရွိေသာ ဘာသာေရးဓေလ့ ထံုးစံတခုကျဖစ္ေစ၊ ထိုသို႔ေသာ ဘာသာေရး ဓေလ့ထံုးစံကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသည့္ တရားဥပေဒတခုခုကျဖစ္ေစ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္ သည့္ ေယာက်္ားတစ္ဦး အား ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမတစ္ဦးႏွင့္ လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းဖက္ေနျခင္းကို ခြင့္မျပဳသည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ထိုေယာက်္ားက ထိုမိန္းမကိုကြာရွင္းလိုလွ်င္ ကြာရွင္းႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ ထိုေယာက်္ားက ထိုမိန္းမကို ကြာရွင္းလိုလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္စြန္႔ခြာလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ ညွင္းပန္းႏွိပ္ စက္ရာ ေရာက္သည္ျဖစ္ေစ ၊ မေရာက္သည္ျဖစ္ေစ ရက္စက္သည့္ အျပဳအမူ အား စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ျပဳလွ်င္ အဆိုပါဓေလ့ထံုးစံက သို႔တည္းမဟုတ္ တရားဥပေဒက မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ-
     (က) ထိုေယာက်္ားသည္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းမ်ားမွ မိမိရထိုက္ေသာအစုကို စြန္႔လြတ္ရမည့္အျပင္ ဗုဒၶဘာသာမိန္းမအား ေလ်ာ္ေၾကးေပးရမည္။
             (ခ ) ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမသည္ သားသမီးမ်ားအားလံုးကို ထိန္းသိမ္းခြင့္ကိုရရွိရမည္။ ထို႔အျပင္-
             (ဂ) ထိုသူသည္ အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးမ်ားအတြက္ ခေလးစရိတ္ေပးရမည္။
(၂) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ခဲ့ေသာ မိန္းမတစ္ဦးသည္ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ မဟုတ္သည့္ေယာက်္ားႏွင့္ လင္မယားအျဖစ္ေပါင္းဖက္ေနစဥ္ ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္လွ်င္ ထိုသူတုိ႔သည္ ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားၾကဘိသကဲ့သို႔ ပုဒ္မ၂၄ ႏွင့္ ပုဒ္မ ၂၅ (၁) ပါျပဌာန္းခ်က္မ်ား သည္ ထိုသူ တို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္ရမည္။ ခၽြင္းခ်က္ ၊ ၊ သို႔ရာတြင္ ထိုမိန္းမသည္ ဗုဒၶဘာသာသို႔ကူးေျပာင္းကိုး ကြယ္သည့္အခါ တရား ဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာရွိေသာ ထိုေယာက်္ား၏ ဘာသာေရးထံုးစံတခုခုကျဖစ္ေစ ထိုသို႔ေသာ ဘာသာေရး ဓေလ့ထံုးစံ ကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစမည့္ တရားဥပေဒတခုခုကျဖစ္ေစ ထိုေယာ က်္ား အားဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမႏွင့္ လင္မယား အျဖစ္ ေပါင္းဖက္ေနျခင္းကို ခြင့္မျပဳသည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ကြာရွင္းလိုေသာ္ ထိုမိန္းမသည္ ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူး ေျပာင္းကုိးကြယ္သည့္ေန႔မွ သင့္ေလွွ်ာ္ သည့္ ကာလ အပိုင္း အျခားတြင္ ထိုေယာက်္ားကျဖစ္ေစ ထိုမိန္းမကျဖစ္ေစ ကြာရွင္းႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းေၾကာင့္-
      (က) ထုိေယာက်္ားက ထိုမိန္းမကို ကြာရွင္းလွ်င္-
   -  ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းကုိးကြယ္ျခင္းမျပဳမီက ထိုမိန္းမေနထိုင္ရသည့္ အတန္းအစား အေျခ အေန ေအာက္မေလ်ာ့ေသာ အတန္းအစားအေျခအေနတြင္ ဆက္လက္ေနထိုင္ႏိုင္ေအာင္ လံုေလာက္ သည့္ လစဥ္စရိတ္ကို ထိုမိန္းမေနာက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းမျပဳသမွ်ကာလပတ္လံုး ထိုေယာက်္ားက ထိုမိန္းမ အားေပးရမည္။
 -  ထိုမိန္းမဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္ျခင္းမျပဳမီက ထိုမိန္းမတစ္ဦးတည္းပိုင္ျဖစ္ေသာ ပစၥည္းအား လံုးကို ထိုမိန္းမရပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုသို႔ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္ျခင္းမျပဳမီက ထိုေယာက်္ား တစ္ဦးတည္းပိုင္ ျဖစ္ေသာ မည္သည့္ကိစၥကိုမွ် ထိုမိန္းမရရွိခြင့္မရွိေစရ
  -  ထိုမိန္းမသည္ အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးအားလံုးထိန္းသိမ္းခြင့္ကို ရရွိရမည္။ ထို႔အျပင္
  -  ထိုေယာက်္ားသည္ အဆိုပါအရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးမ်ားအတြက္ ကေလးစရိတ္ေပးရ မည္။
    (ခ) ထိုမိန္းမက ထိုေယာက်္ားကိုကြာရွင္းလွ်င္-
 -  ထိုမိန္းမက ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္း ကိုးကြယ္ျခင္းမျပဳမီက၊ ထိုမိန္းမတဦးတည္းပိုင္ျဖစ္ေသာ ပစၥည္း မွ  တပါး ထိုေယာက်္ားတဦးတည္းပုိင္ေသာ မည္သည့္ပစၥည္းကိုမွ် ထိုမိန္းမရခြင့္မရွိေစရ။
  -        ထိုမိန္းမသည္ အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးအားလံုးထိန္းသိမ္းခြင့္ရရွိရမည္။
 -        ထိုေယာက်္ားသည္ အဆိုပါအရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးမ်ားအတြက္ ခေလးစရိတ္ေပးရ မည္။ ရွင္းလင္းခ်က္။   ။ ဤပုဒ္မပါ ဘာသာေရးဓေလ့ထံုးစံဆိုသည့္စကားရပ္၌ ဘာသာဆိုသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျဖစ္သည့္မိန္းမနဲ႔ ေပါင္းဖက္သည္မွစ၍ ထိုမိန္းမ၏လင္ေယာက်္ားအစဥ္ တစိုက္ကိုးကြယ္ သည့္ ဘာသာဆိုလိုသည္။
   (၃)     ဤပုဒ္မပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားသည္ အက္ဥပေဒစတင္ အာဏာမတည္မီက ေျခာက္လအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမနဲ႔ ထိုမိန္းမ၏ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ လင္ေယာက်္ားတို႔ျဖစ္ပြားေသာ (အာဏာရ တရားရံုးက ဒီကရီခ်မွတ္ျပီးသည့္ လင္မယားကြာရွင္းမွဳကိစၥမပါ) လင္မယားကြာရွင္းမွဳကိစၥ သို႔မဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမကို စြန္႔ခြာသြားသည့္ကိစၥ သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ညွင္း ပန္းႏွိပ္ စက္ရာေရာက္သည္ျဖစ္ေစ မေရာက္သည္ျဖစ္ေစ ရက္စက္သည့္အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္း ရဲေအာင္ ျပဳလုပ္သည့္ကိစၥအားလံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္ရမည္။
 ၂၆။     ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားၾကသူတုိ႔၏ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိမ္းျမားခဲ့ၾကသည္ဟု မွတ္ယူျခင္းခံရ သူ တို႔၏ အေမြဆက္ခံမွဳႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ကိစၥအားလံုးကုိ ထိုသူတို႔ႏွင့္ ထိုသူတို႔၏မိသား စုအား လံုးသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာလူမ်ိဳးခ်ည္းျဖစ္ဘိသကဲ့သို႔ ဗုဒၶဘာသာ ဓမၼသတ္အတိုင္း ဆံုးျဖတ္ရမည္။
၂၇။     ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိမ္းျမားသည္ဟု မွတ္ယူျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူႏွစ္ ဦးမွ ဖြားျမင္ေသာ သားသမီးမ်ားသည္ တရား၀င္ သားသမီးမ်ားျဖစ္သည္ ဟုတ္ မွတ္ယူရမည္။
 ၂၈။     မည္သူမဆို မဟုတ္မမွန္သည္လည္းျဖစ္၍ မဟုတ္မမွန္ဟု မိမိသိသည္လည္းျဖစ္ေသာ သို႔မဟုတ္ ယံုၾကည္သည္လည္းျဖစ္ေသာ ေဖာ္ျပခ်က္ပါရွိသည့္ (ဤအက္ဥပေဒအရ ျပဌာန္းထားေသာ) ထုတ္ေဖာ္ခ်က္ ကို၄င္း၊ ထိုသုိ႔ေသာ သက္ေသခံ လက္မွတ္ကိုေသာ္၄င္း ျပဳလုပ္လွ်င္ သို႔မဟုတ္ လက္မွတ္ထိုးလွ်င္ သို႔မဟုတ္ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသခံလွ်င္ ထိုသူသည္ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၁၉၉ အရ ျပစ္မွုက်ဴးလြန္သည္ဟူ၍ မွတ္ယူရမည္။
  ၂၉။     မည္သည့္မွတ္ပံုတင္အရာရွိမဆို-
  (၁) ဆိုင္ရာအေၾကာင္းၾကားစာရရွိလွ်င္ ထိုအေၾကာင္းၾကားစာကို ပုဒ္မ ၈ အရ ေၾကျငာျခင္းမျပဳဘဲ သို႔မဟုတ္-
     (၂) ဆိုရာအေၾကာင္းၾကားစာကို မိမိရရွိျပီးေနာက္ ၁၄ ရက္အတြင္း သို႔တည္းမဟုတ္-
   (၃) ထိမ္းျမားမည့္ မိန္းမသည္ အသက္ ၂၀ မျပည့္ေသးလွ်င္ ထိုမိန္းမ၏မိဘထံမွ ျဖစ္ေစ ၊ မိဘေသ ဆံုးလွ်င္ အုပ္ထိန္းသူထံမွျဖစ္ေစ လိုအပ္သည့္ သေဘာတူခ်က္ကုိရရွိျပီးမဟုတ္ဘဲ သို႔တည္းမဟုတ္
  (၄) ပုဒ္မ ၁၁ ပုဒ္မခြဲ(၁)၊ ပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခြဲ (၃) အပိုဒ္(က)၊ ပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခြဲ (၆) အပုိဒ္ (ခ) တခုခုပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္၍ သိလ်က္ႏွင့္ တမင္ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားေပးလွ်င္ ထိုအရာရွိ သည္ တႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ၅၀၀ ထက္မပိုေသာ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ျခင္းခံထိုက္ေစရမည္။
  ၃၀။     ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌသည္ ဤအက္ဥပေဒပါကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္အလို႔ငွာ နည္း ဥပေဒ မ်ားျပဳႏုိင္သည္။
 ၃၁။   ဗုဒၶဘာသာ၀င္မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားမွဳႏွင့္ အေမြဆက္ခံမွဳ အက္ဥပေဒ (၁၉၃၉ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အက္ဥပေဒအမွတ္၂၄)ကို ဤ အက္ဥပေဒျဖင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္သည္။
  
 

အထက္ေဖာ္ျပပါ အက္ဥပေဒအရ အျခားေသာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ ဓေလ့ထံုးထမ္းမ်ားႏွင့္ ဤဥပေဒျပဌာန္း ခ်က္မ်ားသည္ မည္သို႔ပင္ ဆန္႔က်င္ေစကာမူဤအက္ဥပေဒက လႊမ္းမိုး၍ ဘာသာျခားေယာက်္ားတိုင္းအေပၚ အာဏာ သက္ေရာက္ေစေပသည္၊ ဤအက္ဥပေဒ၏ အေရးႀကီးလွေသာ ျပဌာန္းခ်က္မွာ ပုဒ္မ ၂၀ ျဖစ္၍ ဘာသာျခား ေယာက်္ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ ေပါင္းဖက္ေနထိုင္ျပဳမူၾကျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ ထံုးထမ္းအရ ေနထိုင္ ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ပါက ၄င္းတို႔ ေပါင္းသင္းခ်ိန္ကပင္လွ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ့ သည္ဟု မွတ္ယူရသည့္အျပင္ ၄င္းတို႔ေပါင္း သင္းခ်ိန္ကပင္လွ်င္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ့သည္ဟု မွတ္ယူရသည့္ အျပင္ ၄င္းတို႔စတင္ေပါင္းသင္းခ်ိန္ကပင္လွ်င္ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ့သည္ဟုမွတ္ယူရသည့္အျပင္ ၄င္းတို႔စတင္ေပါင္း ခဲ့ သည့္ ေန႔မွစ၍ မည္သည့္အခါမဆို ဤအက္ဥပေဒ အရ မွတ္ပံုတင္ႏိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပဌာန္းခ်က္ျဖစ္သည္။ ၄င္းျပင္ ပုဒ္မ ၂၅ တြင္လည္း ဤအက္ဥပေဒအရ ထိမ္းျမား ၾကသူ (သို႔) ထိမ္းျမားခဲ့ၾကသည္ဟု မွတ္ယူျခင္း ခံရသူမ်ား၏ လင္မယားကြာရွင္းမွဳ၊ပစၥည္းခြဲေ၀မွဳ၊သားသမီးထိန္းသိမ္းမွဳမ်ား တြင္ ျမန္မာဓေလ့ထံုးထမ္းဥပေဒ အရ ဆံုးျဖတ္ရမည္ဟု လည္း ျပဌာန္းထားေပသည္။ ၄င္းပုဒ္မ၏ ခၽြင္းခ်က္တြင္ ဘာသာျခင္းေယာက်္ားက ကြာရွင္းလိုျခင္း (သို႔) စြန္႔ခြာျခင္း (သုိ႔) ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းျပဳပါက ၄င္းေယာက်္ားသည္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းမွ မိမိရပိုင္ခြင့္အစုကို စြန္႔ရမည့္ျပင္ မိန္းမအားေလ်ာ္ေၾကးေပးရမည္ဟု၄င္း၊ မိန္းမသည္ သားသမီး ထိန္းသိမ္းခြင့္ကိုရရွိမည္ဟု၄င္း၊အရြယ္မေရာက္သူကေလးမ်ားအား စားစရိတ္ေပးျခင္း၊  ျပဳရမည္ဟု၄င္း၊ ျပဌာန္းထား ေပသည္။ ၄င္းျပင္ ဤအက္ဥပေဒတြင္ ဘာသာျခင္းႏွင့္လက္ထပ္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ပိုင္ခြင့္ မည္သုိ႔လက္ထပ္လွ်င္ တရား၀င္ျခင္း စသည့္ ျပဌာန္းခ်က္မ်ား လည္း ပါရွိသည္ျဖစ္ရာ၊ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း ဤအက္ဥပေဒကို ေက်ညက္စြာ နားလည္သေဘာေပါက္သင့္ေပသည္။ မိမိတို႔ နားလည္သည္ႏွင့္အမွ် ဘာသာျခား ႏွင့္ လက္ထပ္ၾကေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုလည္း ဤအက္ဥပေဒပါျပဌာန္းသည့္ ခံစားခြင့္မ်ားကို တဆင့္ျပန္လည္ ေဖာက္သည္ခ်ျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ား ရရွိႏိုင္ၾကမည္ျဖစ္ေပသည္၊ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဤအက္ဥပေဒသည္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနစ္နာခံခဲ့ၾကရေသာ ဘာသာျခားေယာက်္ားႏွင့္ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လက္ထပ္ခဲ့ၾကသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရး မ်ားကို ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးထမ္းႏွင့္အညီ မဆံုးရႈံး မနစ္နာေစရန္ ဥပေဒျဖင့္ တိတိ က်က် ျပဌာန္း ခ်က္တရပ္ ပင္ျဖစ္ေပသည္။

         
မမသီရိ
၂၉ ဇြန္ ၂၀၁၂